1. Home
  2. Kennisbank
  3. Ervaringen uit het onderwijs

Ervaringen uit het onderwijs

Overweeg je een overstap naar een baan in het onderwijs? Ben je benieuwd naar de verhalen van mensen uit het werkveld? Lees hier hun inspirerende verhalen!

Navigeer snel naar
  • Ervaringen uit het onderwijs
  • Portret van...

Ervaringen uit het onderwijs

In onze kennisbank vind je allerlei artikelen over de routes naar het onderwijs. We hopen daarmee een groot deel van je vragen te beantwoorden. Echter, misschien heb je helemaal geen concrete vraag, maar ben je vooral benieuwd naar het antwoord op de vraag hoe docenten in opleiding hun studie ervaren. Of hoe daarna het dagelijks leven van een leraar, schoolleider of onderwijsondersteunende medewerker eruitziet. 

Wij hebben een aantal ervaringsverhalen voor je verzameld. De komende maanden zullen wij deze collectie verder uitbreiden. We proberen daarbij om het hele onderwijsspectrum te belichten: niet alleen de verschillende sectoren, maar ook de verschillende functies die je in een school kunt bekleden. Zo hopen we dat we jou nog een beter beeld kunnen geven over wat een baan het onderwijs nu echt inhoudt.

Portret van...

We zullen onze kennisbank de komende tijd uitbreiden met meer ervaringsverhalen. Zo willen wij graag het woord geven aan leraren, onderwijsassistenten, studenten aan lerarenopleidingen, studieadviseurs van hogescholen en universiteiten, zij-instromers en overig onderwijspersoneel. Waarom hebben zij gekozen voor een baan in het onderwijs? Hoe zijn ze gekomen waar ze heen wilden? Hoe ziet of zag hun opleidingstraject eruit? En hoe bevalt het om te werken in het onderwijs?

Zou je ook een ervaringsverhaal willen schrijven voor ons? Laat het ons weten! Neem contact op met: jens@onderwijsloket.com 

Werken in het onderwijs: de baan van het leven

In februari 2020 heeft het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) een grote campagne gelanceerd, met als titel 'Werken in het onderwijs. De baan van het leven'. In deze campagne staat centraal dat je als leraar maar ook als schoolleider of onderwijsondersteunend personeel dagelijks bijdraagt aan het leven van scholieren en studenten. Je doet maatschappelijk relevant werk en levert een bijdrage aan de samenleving. En dan is het onderwijs ook nog eens ontzettend leuk: je mag jouw kennis, ervaring en enthousiasme delen, je speelt in op actualiteiten en bepaalt zelf hoe je jouw lessen vormgeeft. Een afwisselende baan die elke dag anders is. En dat lees je terug in deze verzameling ervaringsverhalen.

Naar de campagne: de baan van het leven!

Wil je meer weten over werken in het onderwijs?

Bekijk onze artikelen in de kennisbank!

Ervaringsverhalen van mensen uit het onderwijs

De overstap naar docent economie: Adam
Ervaringen, Voortgezet onderwijs 3 minuten
Ervaringsverhaal van Ralph Meulenbroeks
Ervaringen, Routes, Voortgezet onderwijs 3 minuten
Ervaringsverhaal van Annemarie van Es
Ervaringen, Basisonderwijs 2 minuten
Overstappen naar docent in het mbo: Francis
Middelbaar beroepsonderwijs, Ervaringen 3 minuten
Werken als PDG-docent: Marloes
Ervaringen, Middelbaar beroepsonderwijs 5 minuten
Dubbele bevoegdheid in het VO: Joyce
Ervaringen, Voortgezet onderwijs 2 minuten
Ervaringsverhaal van Femke Dijkman
Ervaringen, Basisonderwijs, Routes 3 minuten
Ervaringsverhaal van Iris de Winter
Ervaringen, Basisonderwijs, Routes 3 minuten
Ervaringsverhaal van Merel van Vroonhoven
Ervaringen, Basisonderwijs, Routes 1 minuut
Ervaringsverhaal van Quinten Mulder
Ervaringen, Basisonderwijs, Routes 3 minuten
Ervaringsverhaal van Sjoerd Heesen
Ervaringen, Routes 3 minuten
Ervaringsverhaal van Carolien van Riswijk
Ervaringen, Functies 3 minuten

Wil je meer artikelen en ervaringsverhalen lezen over werken in het onderwijs? Neem een kijkje in onze kennisbank!

Naar de kennisbank

Deze vragen worden ook veel gesteld over de routes naar het leraarschap

Lerarenopleidingen

Lerarenopleiding primair onderwijs (pabo)

  • Nee, mbo1-, mbo2- en mbo3-opleidingen sluiten niet aan op een hbo-opleiding. Wat zijn je opties? Je kunt doorstromen naar de havo of een mbo4-opleiding (bijvoorbeeld tot onderwijsassistent) en daarna de pabo doen. Ook kun je de 21+-toets doen. Als je hiervoor slaagt, kun je wel beginnen aan de pabo.
  • De voltijdvariant van de pabo duurt vier jaar. Bij een flexibele deeltijdopleiding kan je traject twee tot vier jaar duren, afhankelijk van eventuele vrijstellingen waar je recht op hebt vanwege je vooropleidingen. Vraag hiernaar bij de hogeschool waar jij de pabo wilt volgen.
  • Een overzicht van hogescholen in Nederland die de pabo aanbieden, kun je vinden in het onderstaande artikel.
    Lees meer
  • Pabo staat voor pedagogische academie basisonderwijs. De pabo is de hbo-opleiding om leraar in het primair onderwijs te worden.
    Lees meer
  • Ja, je kunt met een mbo4-diploma toegelaten worden tot de pabo, al moet je wel voldoen aan een aantal toelatingseisen. Als je daar niet aan voldoet, moet je een of meer toelatingstoetsen behalen. De toelatingstoetsen zijn er voor de vakken aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek.
    Lees meer
  • Primair onderwijs en basisonderwijs worden vaak door elkaar gebruikt, maar deze termen betekenen niet hetzelfde. Primair onderwijs is de parapluterm voor het reguliere basisonderwijs, het speciaal basisonderwijs, het speciaal onderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs.
    Lees meer
  • De minimale toelatingseisen voor de pabo zijn een mbo4- of een havo-diploma. Ben je niet in bezit van deze diploma's? Dan kun je een **21+-toets maken om toegelaten te worden. Voor de universitaire pabo zijn de minimale vooropleidingseisen een vwo-diploma of een hbo-propedeuse.
    Lees meer
Lerarenopleidingen

Lerarenopleiding voortgezet onderwijs en mbo

  • Ulo staat voor universitaire lerarenopleiding: je volgt een ulo altijd aan een universiteit. Ulo's kunnen educatieve masters zijn, maar ook minors of modules. Educatieve masters sluit je af met een eerstegraads bevoegdheid; educatieve minors en modules met een beperkte tweedegraads bevoegdheid.
    Lees meer
  • Een educatieve master is een universitaire lerarenopleiding die studenten opleidt tot eerstegraads bevoegde docenten. Deze master duurt twee jaar, tenzij je vakinhoudelijk, vakdidactisch of pedagogisch al voldoende studiepunten hebt behaald. De master kan dan een jaar of zelfs een half jaar duren.
    Lees meer
  • Aansluitend op een aantal universitaire bachelors kun je een educatieve module volgen. Na deze module ben je beperkt tweedegraads bevoegd. Je mag dan lesgeven in de onderbouw van havo/vwo en in vmbo-tl. Met deze beperkte bevoegdheid krijg je doorgaans vrijstellingen voor de educatieve master.
    Lees meer
  • Tijdens veel universitaire bachelorstudies kun je een educatieve minor volgen. Na afronding van deze minor ben je beperkt tweedegraads bevoegd. Je mag dan lesgeven in de onderbouw van havo/vwo en in vmbo-tl. Met deze minor krijg je doorgaans vrijstellingen voor een deel van de educatieve master.
    Lees meer
  • Na afronding van de educatieve minor/module ben je beperkt tweedegraads bevoegd. Je mag dan lesgeven in de theoretische leerweg van het vmbo (vmbo-tl) en in de onderbouw van de havo en het vwo.
    Lees meer
  • Lerarenopleidingen worden aangeboden door hogescholen en universiteiten. Binnenkort kun je in onze onderwijsnavigator alle lerarenopleidingen vinden, maar nu vind je alleen nog in onderstaande artikelen een overzicht van de hogescholen en universiteiten en hun aanbod aan lerarenopleidingen.
    Lees meer
  • Een kopopleiding is een 1-jarige hbo-lerarenopleiding waarmee je met een eerder behaald hbo- of wo-bachelordiploma een tweedegraads bevoegdheid kunt halen. Je komt in aanmerking voor de kopopleiding wanneer je in het bezit bent van een bacheloropleiding die direct aansluit bij een schoolvak.
    Lees meer
  • Met een eerstegraads bevoegdheid mag je lesgeven in alle klassen van het voortgezet onderwijs, in het volwassenenonderwijs, in het mbo en in het praktijkonderwijs. Je mag zelfs in het primair onderwijs lesgeven, mits je een schoolvak geeft dat overeenkomt met een vak dat daar wordt gegeven.
    Lees meer
  • Met een tweedegraads bevoegdheid mag je lesgeven in de onderbouw van havo/vwo, in het vmbo, in het volwassenenonderwijs, in het mbo en in het praktijkonderwijs. Je mag zelfs in het primair onderwijs lesgeven, mits je een schoolvak geeft dat overeenkomt met een vak dat daar wordt gegeven.
    Lees meer
Lerarenopleidingen

Andere routes

  • Volgens een inventarisatie van het ministerie van OCW van maart 2020 zijn er maar liefst 384 routes die leiden tot een lesbevoegdheid. Er zijn drie hoofdroutes te onderscheiden: voltijdopleidingen, deeltijdopleidingen en zij-instroomtrajecten. We denken graag met je mee over de beste route voor jou.
  • Een post-hbo-opleiding (of bachelor+-opleiding) is een opleiding op hbo-niveau voor iedereen die zich wil specialiseren of verbreden in een bepaald vakgebied. Met deze opleiding kun je je kennis en kunde over dat vakgebied naar een hoger niveau tillen en je je verder in je loopbaan ontwikkelen.
  • Ja, als je les wilt geven moet je in principe altijd een lerarenopleiding of zij-instroomtraject hebben afgerond. Met jouw bevoegdheid, diploma, certificaat of getuigschrift kun je aantonen dat je vakinhoudelijk, vakdidactisch en pedagogisch bekwaam bent om het vak van leraar uit te oefenen.
    Lees meer
  • Ja, met een afgeronde educatieve associate degree, zoals een associate degree tot onderwijsondersteuner, of pedagogisch educatief professional, kun je allerlei functies in de klas bekleden. Je vindt alle educatieve associate degrees op de website van Studielink.
    Lees meer
  • Als je geen mbo4-, havo- of vwo-diploma hebt, dan kan je met behulp van een 21+-toets toch aantonen dat jij het juiste werk/denkniveau hebt om aan een hbo-studie te beginnen. Je moet daarvoor 21 jaar wel of ouder zijn.
    Lees meer
  • In het basis- en voortgezet onderwijs heb je een bevoegdheid nodig om voor de klas te staan, met uitzondering van leraren in opleiding en gastdocenten. Binnen het mbo is ‘bevoegd' geen wettelijke term: het schoolbestuur bepaalt daar of jij vakinhoudelijk, vakdidactisch en pedagogisch bekwaam bent.
    Lees meer
Lerarenopleidingen

Studievarianten

  • Een voltijdopleiding aan een hogeschool duurt meestal vier jaar. Er zijn ook verkorte routes mogelijk. Als voltijdstudent volg je in bijna elke dag lessen of colleges, loop je stage en besteed je tijd aan zelfstudie. Er wordt van je verwacht dat je gemiddeld 40 uur per week besteedt aan je studie.
  • De duur van een deeltijdopleiding varieert per hogeschool en per opleiding en hangt af van de vraag of je recht hebt op vrijstellingen voor bepaalde modules of vakken tijdens je studie. Gemiddeld duren deeltijdopleidingen twee tot vier jaar.
    Lees meer
  • Een deeltijdopleiding heeft minder contacturen dan een voltijdopleiding, namelijk meestal één lesdag in de week of twee avonden. Je kunt werk en een studie op die manier goed combineren. Het werk dat je daarnaast doet, hoeft niet aan te sluiten op je studie.
    Lees meer
Zij-instroom

Stap 1: Oriënteren en solliciteren

  • Volgens een inventarisatie van het ministerie van OCW van maart 2020 zijn er maar liefst 384 routes die leiden tot een lesbevoegdheid. Er zijn drie hoofdroutes te onderscheiden: voltijdopleidingen, deeltijdopleidingen en zij-instroomtrajecten. We denken graag met je mee over de beste route voor jou.
  • Je moet het traject binnen twee jaar afronden. Volgens de wet mag je namelijk officieel niet langer dan twee jaar zonder bekwaamheidsverklaring voor de klas staan. Een maximale verlenging van twee jaar is mogelijk, mits daar een goede reden voor is.
  • Je moet in dienst zijn bij een school om met een zij-instroomtraject te kunnen starten. Scholen geven in hun vacatureteksten echter niet altijd aan of die geschikt zijn voor zij-instromers. Stuur in dat geval een open sollicitatie en neem contact op met de school.
  • Het traject 'zij-instroom in het beroep' is een tweejarig traject waarbij je tegelijkertijd werkt en leert. Je bent in dienst van de school en volgt daarnaast vakken op een lerarenopleiding. Om in aanmerking te komen voor een zij-instroomtraject heb je minimaal een hbo- of wo-diploma nodig.
  • De studiebelasting van een zij-instroomtraject staat niet vast. In de praktijk komt het werken op een school én het volgen van colleges op een lerarenopleiding voor veel zij-instromers neer op een volle werkweek, maar een zij-instroomtraject is maatwerk en de belasting is dus voor iedereen anders.
Zij-instroom

Stap 2: Het geschiktheidsonderzoek

  • Het geschiktheidsonderzoek voor het traject 'Zij-instroom in het beroep' voor het primair onderwijs of voortgezet onderwijs wordt uitgevoerd door de hogeschool waar jij je colleges zal gaan volgen. De school waar jij in dienst bent als zij-instromer vraagt dit geschiktheidsonderzoek voor jou aan.
    Lees meer
  • Een geschiktheidsverklaring volgt na een geschiktheidsonderzoek van een zij-instromer. Hierin staat dat je voor de klas mag staan, terwijl je je bekwaamheidsverklaring nog niet hebt. Ook staat er welke scholing je nog nodig hebt en welke begeleiding daarbij nodig is vanuit de school en de opleiding.
Zij-instroom

Stap 3: Het zij-instroomtraject

  • Ja, je wordt als zij-instromer binnen een school begeleid. Je staat als zij-instromer direct, zelfstandig voor de klas, maar daarnaast wordt er binnen jouw school wel een ervaren docent aangewezen die jou kan begeleiden/coachen. Je maakt er met de school afspraken over hoe die begeleiding eruitziet.
  • Ja, je bent in dienst van de school en staat zelfstandig voor de klas. Je ontvangt gewoon salaris naar de omvang van jouw aanstelling.
    Lees meer
  • Ja, een zij-instroomtraject is geen stagetraject. Je staat direct, zelfstandig voor de klas. Je maakt zelf afspraken met jouw schoolbestuur hoe je bij jouw werkzaamheden wordt begeleid. Er moet bij de begeleiding in elk geval een bevoegde collega van de zij-instromer betrokken zijn.
  • Je moet het traject binnen twee jaar afronden. Volgens de wet mag je namelijk officieel niet langer dan twee jaar zonder bekwaamheidsverklaring voor de klas staan. Een maximale verlenging van twee jaar is mogelijk, mits daar een goede reden voor is.
  • De studiebelasting van een zij-instroomtraject staat niet vast. In de praktijk komt het werken op een school én het volgen van colleges op een lerarenopleiding voor veel zij-instromers neer op een volle werkweek, maar een zij-instroomtraject is maatwerk en de belasting is dus voor iedereen anders.
  • Ja. Je solliciteert op een functie, en krijgt een aanstelling als zij-instromer. Je bent dus een echte werknemer van de school. Je ontvangt ook gewoon een salaris. Wel zijn er vaste afspraken over het halen van je lesbevoegdheid. En als zij-instromer krijg je altijd een tijdelijk contract.
Zij-instroom

Stap 4: Het getuigschrift

  • Nee. Je krijgt na afronding van een zij-instroomtraject een getuigschrift dat gelijk staat aan een van de drie bevoegdheden: de bevoegdheid voor het primair onderwijs of voor het voortgezet onderwijs een tweedegraads of eerstegraads bevoegdheid. Je getuigschrift is geen bachelor- of masterdiploma.
    Lees meer
  • Nee, dat is afhankelijk van het zij-instroomtraject dat je doorloopt. Heb je een zij-instroomtraject voor het basisonderwijs afgerond? Dan mag je lesgeven in het primair onderwijs. Met een zij-instroomtraject voor het voortgezet onderwijs mag je lesgeven in het mbo en het voortgezet onderwijs.
  • Heb je een zij-instroomtraject voor het primair onderwijs afgerond? Dan ontvang je een getuigschrift dat gelijkstaat aan een bevoegdheid voor het primair onderwijs. Voor het voortgezet onderwijs is dat een tweede- of eerstegraads bevoegdheid. Je getuigschrift is geen bachelor- of masterdiploma.
  • Een zij-instroomtraject wordt afgesloten met een bekwaamheidsonderzoek. Rond je dat succesvol af? Dan krijg je een bekwaamheidsverklaring: een getuigschrift dat aangeeft dat jij vakinhoudelijk, vakdidactisch en pedagogisch bekwaam bent. Je hebt daarmee een officieel erkende bevoegdheid in handen.
Zij-instroom

Zij-instromen in het mbo: het PDG-traject

  • Ja, mits het bevoegde gezag van een mbo-school jou ook vakinhoudelijk bekwaam acht. Iedere docent moet vakinhoudelijk, vakdidactisch én pedagogisch bekwaam zijn. Een PDG toont de laatste twee bekwaamheden aan, maar het schoolbestuur bepaalt uiteindelijk of jij als mbo-docent benoemd kunt worden.
    Lees meer
  • Om in het mbo les te kunnen geven als docent of instructeur hoef je geen bevoegdheid te hebben: ‘bevoegd’ is geen wettelijke term binnen het mbo. Met een tweede- of eerstegraads lesbevoegdheid ben je mogelijk wel benoembaar in het mbo. Het schoolbestuur van een mbo-school bepaalt of je bekwaam bent.
    Lees meer
  • Er zijn vooropleidingseisen verbonden aan een PDG-traject. Zo moet je minimaal een hbo-opleiding hebben afgerond of op een andere manier kunnen aantonen dat je hbo-werk/denkniveau hebt. In dat geval is ook minimaal drie jaar werkervaring vereist die relevant is voor het vak dat je wilt geven.
    Lees meer
  • Het PDG-traject is voor zij-instromers die les willen geven op een mbo-school in een vak waarvoor geen lerarenopleiding bestaat. Voordat je start, bepaalt het bestuur van de mbo-school waar je aan de slag gaat of je vakinhoudelijk bekwaam bent en of je geschikt bent om les te geven in jouw vak.
    Lees meer
Onderwijssysteem

Onderwijssectoren

  • Het hoger onderwijs bestaat uit: - het onderwijs op hogescholen (het hoger beroepsonderwijs: hbo) - het onderwijs op universiteiten (het wetenschappelijk onderwijs: wo)
  • 10-14-onderwijs is voor leerlingen van 10 tot 14 jaar. Deze scholen staan ook wel bekend als tienerscholen. Leerlingen krijgen op deze scholen meer tijd om te ontdekken wat ze willen en kunnen en wat bij hen past, voordat ze een keuze voor een middelbare school moeten maken.
  • De afkorting lwoo staat voor leerwegondersteunend onderwijs. Lwoo is onderwijs aan vmbo-leerlingen van de basis- en soms van de kaderberoepsgerichte leerweg en biedt leerlingen met leerachterstanden extra ondersteuning, zodat ze makkelijker hun diploma kunnen halen.
    Lees meer
  • Het praktijkonderwijs valt onder het voortgezet onderwijs. In het praktijkonderwijs hebben leerlingen intensieve begeleiding nodig. Ze krijgen in kleine groepen les in een aantal schoolvakken, in praktijkvakken en in algemene vaardigheden, zoals zelfredzaamheid en werknemersvaardigheden.
    Lees meer
  • Het vavo is een afkorting van het voortgezet algemeen volwassenenonderwijs. Op het vavo kunnen volwassenen een vmbo-tl-, havo- of vwo-diploma of deelcertificaten voor bepaalde schoolvakken halen. Het vavo wordt aangeboden door mbo-instellingen door heel Nederland.
    Lees meer
  • Het speciaal onderwijs bestaat uit drie takken. De eerste is het speciaal basisonderwijs, dat voor kinderen is ingericht die niet goed kunnen meekomen op een reguliere basisschool, en daarnaast het speciaal onderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs, voor kinderen met zwaardere problematiek.
    Lees meer
  • Primair onderwijs en basisonderwijs worden vaak door elkaar gebruikt, maar deze termen betekenen niet hetzelfde. Primair onderwijs is de parapluterm voor het reguliere basisonderwijs, het speciaal basisonderwijs, het speciaal onderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs.
    Lees meer
Onderwijssysteem

De drie bevoegdheden

  • Met een tweedegraads bevoegdheid kun je lesgeven in de onderbouw van havo en vwo, het vmbo, het voortgezet speciaal onderwijs, het praktijkonderwijs, het mbo (waar ook volwasseneneducatie onder valt) en het primair onderwijs, mits je een vak geeft dat overeenkomt met een vak dat daar wordt gegeven.
    Lees meer
  • Met een eerstegraads bevoegdheid kun je lesgeven in alle klassen van vmbo, havo en vwo, het voortgezet speciaal onderwijs, het praktijkonderwijs, het mbo (waar ook volwasseneneducatie onder valt) en in het primair onderwijs, mits je een vak geeft dat overeenkomt met een vak dat daar wordt gegeven.
    Lees meer
  • Met deze bevoegdheid kun je lesgeven op de basisschool, in het praktijkonderwijs, op scholen voor speciaal (basis)onderwijs en in het voortgezet speciaal onderwijs. Echter, indien een school voor voortgezet speciaal onderwijs zelf eindexamens afneemt, heb je een tweedegraads bevoegdheid nodig.
    Lees meer
  • Ja, je kunt met een tweede- of eerstegraads bevoegdheid lesgeven in het basisonderwijs, maar alleen als vakdocent. Je kunt dus bijvoorbeeld geschiedenislessen geven op de basisschool, als je een tweede- of eerstegraads bevoegdheid voor het schoolvak geschiedenis hebt.
    Lees meer
  • Ja, met een een pabodiploma van vóór 1986 (van de Pedagogische Academie) mag je Nederlands geven in het vmbo en in het praktijkonderwijs. Op je getuigschrift moet dan wel de bevoegdheid 'Nederlands 3e graads' vermeld staan.
    Lees meer
  • Nee, met een pabodiploma ben niet bevoegd om les te geven in het voortgezet onderwijs, ook niet in het vmbo, tenzij je het het aanvullende certificaat ‘Groepsleerkracht onderbouw vmbo basis/kader’ hebt behaald. In alle andere gevallen heb je minimaal een tweedegraads bevoegdheid nodig.
    Lees meer
  • Met een eerstegraads bevoegdheid mag je lesgeven in alle klassen van het voortgezet onderwijs, in het volwassenenonderwijs, in het mbo en in het praktijkonderwijs. Je mag zelfs in het primair onderwijs lesgeven, mits je een schoolvak geeft dat overeenkomt met een vak dat daar wordt gegeven.
    Lees meer
  • Met een tweedegraads bevoegdheid mag je lesgeven in de onderbouw van havo/vwo, in het vmbo, in het volwassenenonderwijs, in het mbo en in het praktijkonderwijs. Je mag zelfs in het primair onderwijs lesgeven, mits je een schoolvak geeft dat overeenkomt met een vak dat daar wordt gegeven.
    Lees meer
Onderwijssysteem

Meer vragen over bevoegdheden

  • Een slapende bevoegdheid wordt gebruikt voor een situatie waarin een leraar (meestal in het voortgezet onderwijs) les geeft in een vak of profiel waarvoor hij of zij wel bevoegd is, maar eigenlijk niet meer bekwaam is, omdat hij of zij al lang geen les meer heeft gegeven.
    Lees meer
  • Bij sommige lerarenopleidingen kun je twee bevoegdheden in één keer halen. Bijvoorbeeld een tweedegraads bevoegdheid voor twee schoolvakken of profielen, of een tweedegraads bevoegdheid en een bevoegdheid voor het primair onderwijs. Met deze gecombineerde opleidingen zijn studenten breder inzetbaar.
  • Heb jij een oud diploma met een derdegraads bevoegdheid? Dan mag jouw vak verzorgen in het vmbo. Er bestaat inmiddels geen lerarenopleiding meer die studenten opleidt voor deze bevoegdheid, maar tot de jaren 70 bestond de derdegraads bevoegdheid naast de eerste- en een tweedegraads bevoegdheden.
  • Om in het mbo les te kunnen geven als docent of instructeur hoef je geen bevoegdheid te hebben: ‘bevoegd’ is geen wettelijke term binnen het mbo. Met een tweede- of eerstegraads lesbevoegdheid ben je mogelijk wel benoembaar in het mbo. Het schoolbestuur van een mbo-school bepaalt of je bekwaam bent.
    Lees meer
  • Ja, als je les wilt geven moet je in principe altijd een lerarenopleiding of zij-instroomtraject hebben afgerond. Met jouw bevoegdheid, diploma, certificaat of getuigschrift kun je aantonen dat je vakinhoudelijk, vakdidactisch en pedagogisch bekwaam bent om het vak van leraar uit te oefenen.
    Lees meer
  • Nee, er bestaat geen aparte bevoegdheid om les te geven in het hoger onderwijs (hbo en wo). Veel onderwijsinstellingen vragen wel ten minste een hbo- of wo-diploma, maar soms is het ook een vereiste dat je gepromoveerd bent. Verder word je vaak verplicht om een basiskwalificatie onderwijs (BKO) te halen.
  • Na afronding van de educatieve minor/module ben je beperkt tweedegraads bevoegd. Je mag dan lesgeven in de theoretische leerweg van het vmbo (vmbo-tl) en in de onderbouw van de havo en het vwo.
    Lees meer
  • Als je in het buitenland je lesbevoegdheid hebt gehaald, betekent dat niet automatisch dat je in Nederland als docent aan de slag mag: je moet je buitenlandse bevoegdheid eerst laten erkennen. De erkenning van je bevoegdheid ligt in handen van DUO.
    Lees meer
  • In het basis- en voortgezet onderwijs heb je een bevoegdheid nodig om voor de klas te staan, met uitzondering van leraren in opleiding en gastdocenten. Binnen het mbo is ‘bevoegd' geen wettelijke term: het schoolbestuur bepaalt daar of jij vakinhoudelijk, vakdidactisch en pedagogisch bekwaam bent.
    Lees meer

Wil je persoonlijk advies over jouw mogelijkheden om les te kunnen geven?

Vraag het aan een van onze adviseurs
Over het Onderwijsloket

Het Onderwijsloket is gestart op initiatief van de Vereniging Hogescholen (VH) en de Vereniging van Universiteiten (VSNU). Dit is hét online platform met alle informatie over werken in het onderwijs.

Kijk in de kennisbank
Ga naar

Onderwijsloket © 2020. Alle rechten voorbehouden