- Home
- Kennisbank
- Ervaringsverhalen van overstappers
Ervaringsverhalen van overstappers
Laat je inspireren!
Ben je je aan het oriënteren op een overstap naar het onderwijs? Onze ervaringsdeskundigen vertellen over hun carrièreswitch naar het onderwijs.
Ontmoet de ervaringsdeskundigen
In onze kennisbank vind je allerlei artikelen over de routes naar het onderwijs. We hopen daarmee een groot deel van je vragen te beantwoorden. Echter, misschien heb je helemaal geen concrete vraag, maar ben je vooral benieuwd naar het antwoord op de vraag hoe docenten in opleiding hun studie ervaren. Of hoe daarna het dagelijks leven van een leraar, schoolleider of onderwijsondersteunende medewerker eruitziet.
Wij hebben een aantal ervaringsverhalen voor je verzameld. De komende maanden zullen wij deze collectie verder uitbreiden. We proberen daarbij om het hele onderwijsspectrum te belichten: niet alleen de verschillende sectoren, maar ook de verschillende functies die je in een school kunt bekleden. Zo hopen we dat we jou nog een beter beeld kunnen geven over wat een baan het onderwijs nu echt inhoudt.
Zij gingen jou voor...
We zullen onze kennisbank de komende tijd uitbreiden met meer ervaringsverhalen. Zo willen wij graag het woord geven aan leraren, onderwijsassistenten, studenten aan lerarenopleidingen, studieadviseurs van hogescholen en universiteiten, zij-instromers en overig onderwijspersoneel. Waarom hebben zij gekozen voor een baan in het onderwijs? Hoe zijn ze gekomen waar ze heen wilden? Hoe ziet of zag hun opleidingstraject eruit? En hoe bevalt het om te werken in het onderwijs?
Zou je ook een ervaringsverhaal willen schrijven voor ons? Laat het ons weten! Neem contact op met ons: vraag@onderwijsloket.com
Ervaringsverhalen uit het basisonderwijs
Ervaringsverhalen uit het voortgezet onderwijs en het mbo:
Waarom wil jij werken in het onderwijs?
Waarschijnlijk speel je al even met de gedachte om in het onderwijs te gaan werken. Wellicht als leraar, onderwijsassistent of een andere functie. Omdat je maatschappelijk relevant werk wilt doen en impact wilt maken. Of gewoon omdat het onderwijs een fantastisch vakgebied is. Geen dag is hetzelfde. Je mag jouw kennis, ervaring en enthousiasme delen met een de volgende generatie, je speelt in op actualiteiten en bepaalt elke dag weer zelf hoe je jouw lessen vormgeeft. Een baan in het onderwijs is de baan van het leven.
Meer ervaringsverhalen lezen? Kijk op de website Baan van het leven.
Deze vragen worden ook veel gesteld over de routes naar het leraarschap
Lerarenopleidingen
Lerarenopleiding primair onderwijs (pabo)
-
Waar kan ik lesgeven met een diploma van de universitaire pabo?
Met jouw twee diploma’s mag je lesgeven op dezelfde scholen als anderen met een bevoegdheid voor het primair onderwijs: in het regulier basisonderwijs, in het praktijkonderwijs en op scholen voor speciaal (basis)onderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs.
Lees meer -
Welke diploma’s krijg je na het afronden van de universitaire pabo?
Je krijgt twee diploma’s: een hbo-bachelordiploma Leerkracht Basisonderwijs (incl. bevoegdheid voor het primair onderwijs) en een wo-bachelordiploma Onderwijswetenschappen of Pedagogische Wetenschappen, waarmee je toelaatbaar bent tot de master Onderwijswetenschappen of Pedagogische Wetenschappen.
Lees meer -
Ik heb een mbo-diploma op niveau 1, 2 of 3. Kan ik naar de pabo?
Nee, mbo1-, mbo2- en mbo3-opleidingen sluiten niet aan op een hbo-opleiding. Wat zijn je opties? Je kunt doorstromen naar de havo of een mbo4-opleiding (bijvoorbeeld tot onderwijsassistent) en daarna de pabo doen. Ook kun je de 21+-toets doen. Als je hiervoor slaagt, kun je wel beginnen aan de pabo.
Lees meer -
Hoelang duurt de pabo?
De voltijdvariant van de pabo duurt vier jaar. Bij flexibele of verkorte deeltijdvarianten kan je traject twee tot vier jaar duren, afhankelijk van eventuele vrijstellingen waar je recht op hebt vanwege je vooropleidingen. Vraag hiernaar bij de hogeschool waar jij de pabo wilt volgen.
Lees meer -
Zit er een pabo-opleiding in mijn omgeving?
Een overzicht van hogescholen in Nederland die de pabo aanbieden, kun je vinden in het onderstaande artikel.
Lees meer -
Waar staat de afkorting pabo voor?
Pabo staat voor pedagogische academie basisonderwijs. De pabo is de hbo-opleiding om leraar in het primair onderwijs te worden.
Lees meer -
Ik heb een mbo4-diploma. Kan ik naar de pabo?
Ja, je kunt met een mbo4-diploma toegelaten worden tot de pabo, maar je moet wel een aantal toelatingstoetsen halen. Deze toetsen zijn er voor de vakken aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek.
Lees meer -
Wat is primair onderwijs?
Primair onderwijs en basisonderwijs worden vaak door elkaar gebruikt, maar deze termen betekenen niet hetzelfde. Primair onderwijs is de parapluterm voor het reguliere basisonderwijs, het speciaal basisonderwijs, het speciaal onderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs.
Lees meer -
Wat zijn de minimale toelatingseisen voor de pabo?
De minimale toelatingseisen voor de pabo zijn een mbo4- of een havo-diploma. Ben je niet in bezit van deze diploma's? Dan kun je een 21+-toets maken om toegelaten te worden. Voor de universitaire pabo zijn de minimale vooropleidingseisen een vwo-diploma of een hbo-propedeuse.
Lees meer
Lerarenopleidingen
Lerarenopleiding voortgezet onderwijs en mbo
-
Wat is een ulo?
Ulo staat voor universitaire lerarenopleiding: je volgt een ulo altijd aan een universiteit. Ulo's kunnen educatieve masters zijn, maar ook minors of modules. Educatieve masters sluit je af met een eerstegraads bevoegdheid; educatieve minors en modules met een beperkte tweedegraads bevoegdheid.
Lees meer -
Wat is een educatieve master?
Een educatieve master is een universitaire lerarenopleiding die studenten opleidt tot eerstegraads bevoegde docenten. Deze master duurt twee jaar, tenzij je vakinhoudelijk, vakdidactisch of pedagogisch al voldoende studiepunten hebt behaald. De master kan dan een jaar of zelfs een half jaar duren.
Lees meer -
Wat is een educatieve module?
Aansluitend op sommige universitaire bachelors kun je een educatieve module volgen. Na deze module ben je beperkt tweedegraads bevoegd. Je mag dan lesgeven aan vmbo-tl en de onderbouw van havo/vwo. Met deze bevoegdheid heb je vaak recht op vrijstellingen als je doorstroomt naar de educatieve master.
Lees meer -
Wat is een educatieve minor?
Tijdens enkele universitaire bachelors kun je een educatieve minor volgen. Na deze minor ben je beperkt tweedegraads bevoegd. Je mag dan lesgeven aan vmbo-tl en de onderbouw van havo/vwo. Met deze bevoegdheid heb je doorgaans recht op vrijstellingen wanneer je doorstroomt naar de educatieve master.
Lees meer -
Wat is een beperkte tweedegraads bevoegdheid?
Na afronding van de educatieve minor/module ben je beperkt tweedegraads bevoegd. Je mag dan lesgeven in de theoretische leerweg van het vmbo (vmbo-tl) en in de onderbouw van de havo en het vwo.
Lees meer -
Waar kan ik een lerarenopleiding volgen?
Lerarenopleidingen worden aangeboden door hogescholen, universiteiten en commerciële opleidingsinstituten. In onze onderwijsnavigator kun je alle aanbieders van lerarenopleidingen vinden.
Lees meer -
Wat is een kopopleiding?
Een kopopleiding is een 1-jarige hbo-lerarenopleiding waarmee je met een eerder behaald hbo- of wo-bachelordiploma een tweedegraads bevoegdheid kunt halen. Je komt in aanmerking voor de kopopleiding wanneer je in het bezit bent van een bacheloropleiding die direct aansluit bij een schoolvak.
Lees meer -
Wat is een eerstegraads bevoegdheid?
Met een eerstegraads bevoegdheid mag je lesgeven in alle klassen van het voortgezet onderwijs, in het volwassenenonderwijs, in het mbo en in het praktijkonderwijs. Je mag zelfs in het primair onderwijs lesgeven, mits je een schoolvak geeft dat overeenkomt met een vak dat daar wordt gegeven.
Lees meer -
Wat is een tweedegraads bevoegdheid?
Met een tweedegraads bevoegdheid mag je lesgeven in de onderbouw van havo/vwo, in het vmbo, in het volwassenenonderwijs, in het mbo en in het praktijkonderwijs. Je mag zelfs in het primair onderwijs lesgeven, mits je een schoolvak geeft dat overeenkomt met een vak dat daar wordt gegeven.
Lees meer
Lerarenopleidingen
Andere routes
-
Welke routes naar het leraarschap zijn er?
Volgens een inventarisatie van het ministerie van OCW waren er in 2020, 384 routes die leidden tot een lesbevoegdheid. Er zijn drie hoofdroutes te onderscheiden: voltijdopleidingen, deeltijdopleidingen en zij-instroomtrajecten. We denken graag met je mee over de route die het best bij jou past.
Lees meer -
Wat is een post-hbo-opleiding?
Een post-hbo-opleiding is een opleiding op hbo-niveau voor iedereen die zich wil specialiseren of verbreden in een bepaald vakgebied. Met deze opleiding kun je meer leren over een vakgebied, waardoor je je in je loopbaan verder kunt ontwikkelen. Een post-hbo-opleiding is geen volledige hbo-bachelor.
Lees meer -
Moet ik een opleiding volgen om les te mogen geven?
Ja, als je les wilt geven moet je in principe een lerarenopleiding of zij-instroomtraject hebben afgerond, tenzij je als gastdocent lesgeeft. Met jouw bevoegdheid, diploma, certificaat of getuigschrift kun je aantonen dat je vakinhoudelijk, vakdidactisch en pedagogisch bekwaam bent om les te geven.
Lees meer -
Kan ik met een associate degree werken in het onderwijs?
Ja, met een afgeronde educatieve associate degree, zoals een associate degree tot onderwijsondersteuner, of pedagogisch educatief professional, kun je allerlei functies op een school bekleden. Je vindt alle educatieve associate degrees in ons artikel.
Lees meer -
Wanneer moet ik een 21+-toets maken?
Als je geen mbo4-, havo- of vwo-diploma hebt, dan kun je met behulp van een 21+-toets toch aantonen dat jij het juiste werk/denkniveau hebt om aan een hbo-opleiding te beginnen. Je moet daarvoor wel 21 jaar of ouder zijn.
Lees meer -
Kan ik zonder een bevoegdheid lesgeven?
In het basis- en voortgezet onderwijs heb je een bevoegdheid nodig om voor de klas te staan, met uitzondering van leraren in opleiding en gastdocenten. Binnen het mbo is ‘bevoegd' geen wettelijke term: het schoolbestuur bepaalt daar of jij vakinhoudelijk, vakdidactisch en pedagogisch bekwaam bent.
Lees meer
Lerarenopleidingen
Studievarianten
-
Hoelang duurt een voltijdopleiding?
Een voltijdopleiding aan een hogeschool duurt meestal vier jaar. Er zijn soms ook verkorte routes mogelijk. Als voltijdstudent volg je in bijna elke dag lessen of colleges, loop je stage en besteed je tijd aan zelfstudie. Er wordt van je verwacht dat je gemiddeld 40 uur per week besteedt aan je studie.
Lees meer -
Hoelang duurt een deeltijdopleiding?
De duur van een deeltijdopleiding varieert per hogeschool en per opleiding en hangt af van de vraag of je recht hebt op vrijstellingen voor bepaalde modules of vakken tijdens je studie. Gemiddeld duurt een deeltijdopleiding twee tot vier jaar.
Lees meer -
Wat is een deeltijdopleiding?
Een deeltijdopleiding heeft minder contacturen dan een voltijdopleiding. Vaak heb je in een week één dag of twee avonden les, doe je zelfstudie en loop je minimaal één dag stage. Op die manier kun je werk en studie combineren. Het werk dat je ernaast doet, hoeft niet aan te sluiten op je studie.
Lees meer
Zij-instroom
Stap 1: Oriënteren en solliciteren
-
Welke routes naar het leraarschap zijn er?
Volgens een inventarisatie van het ministerie van OCW waren er in 2020, 384 routes die leidden tot een lesbevoegdheid. Er zijn drie hoofdroutes te onderscheiden: voltijdopleidingen, deeltijdopleidingen en zij-instroomtrajecten. We denken graag met je mee over de route die het best bij jou past.
Lees meer -
Hoelang duurt een zij-instroomtraject?
In principe duurt het zij-instroomtraject maximaal twee jaar. Volgens de wet mag je namelijk officieel niet langer dan twee jaar zonder bevoegdheid voor de klas staan in dit traject. Een maximale verlenging van twee jaar is mogelijk, mits daar een goede reden voor is.
Lees meer -
Hoe solliciteer ik als zij-instromer bij een school?
Je moet in dienst zijn bij een school om met een zij-instroomtraject te kunnen starten. Het is in de vacaturetekst echter niet altijd duidelijk of de vacature geschikt is voor zij-instromers. Neem in dat geval contact op met de school of stuur een open sollicitatie.
Lees meer -
Wat is een zij-instroomtraject?
Het zij-instroomtraject is een tweejarig traject waarbij je tegelijkertijd werkt en leert. Je staat vanaf dag 1 voor de klas als leraar en je volgt daarnaast vakken op een lerarenopleiding. Om in aanmerking te komen voor een zij-instroomtraject heb je minimaal een hbo- of wo-diploma nodig.
Lees meer -
Wat is de studiebelasting van een zij-instroomtraject?
De studiebelasting van een zij-instroomtraject staat niet vast. De meeste zij-instromers werken 0,4 fte en volgen daarnaast colleges aan een lerarenopleiding. In de praktijk komt het vaak neer op een volle werkweek maar een zij-instroomtraject is maatwerk en de belasting is dus voor iedereen anders.
Lees meer
Zij-instroom
Stap 2: Het geschiktheidsonderzoek
-
Uit welke onderdelen bestaat een geschiktheidsonderzoek?
Een geschiktheidsonderzoek bestaat ten minste uit (1) het portfolio: een document dat een overzicht geeft van al je relevante studie- en werkervaring, en (2) een assessment: een observatie van een praktijksituatie, met vaak een reflectiegesprek. Klik op ‘Lees meer’ voor een uitgebreide beschrijving.
Lees meer -
Wie voert het geschiktheidsonderzoek van een zij-instroomtraject uit?
Het geschiktheidsonderzoek voor het traject 'Zij-instroom in het beroep' voor het primair onderwijs of voortgezet onderwijs wordt vaak uitgevoerd door de hogeschool waar jij je bevoegdheid gaat halen. De school waar jij in dienst bent als zij-instromer vraagt dit geschiktheidsonderzoek voor jou aan.
Lees meer -
Wat is een geschiktheidsonderzoek?
Het halen van een geschiktheidsonderzoek is de start van een zij-instroomtraject. Er wordt bepaald of je direct voor de klas kunt en of je binnen twee jaar je bevoegdheid kunt halen. Haal je het geschiktheidsonderzoek niet, dan mag je niet starten met het zij-instroomtraject.
Lees meer
Zij-instroom
Stap 3: Het zij-instroomtraject
-
Word je als zij-instromer begeleid?
Ja, je wordt als zij-instromer binnen een school begeleid. Je staat als zij-instromer direct zelfstandig voor de klas, maar er wordt binnen jouw school ook een ervaren docent aangewezen die jou kan begeleiden en coachen. Je maakt met de school afspraken over hoe die begeleiding eruitziet.
Lees meer -
Ontvang ik salaris tijdens een zij-instroomtraject?
Ja, je bent in dienst van een school en staat zelfstandig voor de klas. Je ontvangt gewoon salaris naar de omvang van jouw aanstelling.
Lees meer -
Sta ik bij een zij-instroomtraject direct zelfstandig voor de klas?
Ja, als je een zij-instroomtraject doet sta je in principe direct zelfstandig voor de klas. Het is namelijk geen stagetraject maar een leerwerktraject. Met het schoolbestuur maak je afspraken over hoe je bij jouw werkzaamheden wordt begeleid. Er moet bij de begeleiding in elk geval een bevoegde collega van de zij-instromer betrokken zijn.
Lees meer -
Hoelang duurt een zij-instroomtraject?
In principe duurt het zij-instroomtraject maximaal twee jaar. Volgens de wet mag je namelijk officieel niet langer dan twee jaar zonder bevoegdheid voor de klas staan in dit traject. Een maximale verlenging van twee jaar is mogelijk, mits daar een goede reden voor is.
Lees meer -
Wat is de studiebelasting van een zij-instroomtraject?
De studiebelasting van een zij-instroomtraject staat niet vast. De meeste zij-instromers werken 0,4 fte en volgen daarnaast colleges aan een lerarenopleiding. In de praktijk komt het vaak neer op een volle werkweek maar een zij-instroomtraject is maatwerk en de belasting is dus voor iedereen anders.
Lees meer -
Ben je in dienst bij een school als je een zij-instroomtraject volgt?
Ja, om een zij-instroomtraject te doen moet je een aanstelling hebben op een school. Je bent dus een echte werknemer van de school en ontvangt ook gewoon een salaris. Wel zijn er vaste afspraken over het halen van je lesbevoegdheid. En als zij-instromer krijg je meestal een tijdelijk contract.
Lees meer
Zij-instroom
Stap 4: Het getuigschrift
-
Krijg ik na afronding van een zij-instroomtraject een bachelor-/masterdiploma?
Nee. Je krijgt na afronding van een zij-instroomtraject een getuigschrift dat gelijk staat aan een van de drie bevoegdheden: die voor het primair onderwijs óf een eerstegraads of tweedegraads bevoegdheid voor het voortgezet onderwijs/mbo. Je getuigschrift is geen bachelor- of masterdiploma.
Lees meer -
Mag ik na afronding van een zij-instroomtraject in alle sectoren lesgeven?
Nee, dit is afhankelijk van het zij-instroomtraject dat je doorloopt en dus de bevoegdheid die je behaalt. Er bestaat een zij-instroomtraject voor het primair onderwijs en twee voor het voorgezet onderwijs/mbo waarmee je een eerstegraads óf tweedegraads bevoegdheid kunt behalen.
Lees meer -
Wat voor diploma krijg ik nadat ik een zij-instroomtraject hebt afgerond?
Na afronding van een zij-instroomtraject ontvang je geen bachelor- or masterdiploma. Afhankelijk van de sector waarvoor je het zij-instroomtraject hebt afgerond krijg je een getuigschrift dat gelijkstaat aan een bevoegdheid voor het primair onderwijs of een tweede- of eerstegraads bevoegdheid.
Lees meer -
Wat is een bekwaamheidsverklaring?
Een zij-instroomtraject wordt afgesloten met een bekwaamheidsonderzoek. Bij succesvolle afronding ontvang je in de vorm van een getuigschrift een verklaring dat aangeeft dat jij vakinhoudelijk, vakdidactisch en pedagogisch bekwaam bent. Je hebt daarmee een officieel erkende bevoegdheid in handen.
Lees meer
Zij-instroom
Zij-instromen in het mbo: het PDG-traject
-
Kan ik met een PDG lesgeven in het mbo?
Ja, mits het bevoegde gezag van een mbo-school aangeeft dat je ook vakinhoudelijk bekwaam bent om op die school les te geven. Iedere docent moet namelijk vakinhoudelijk, vakdidactisch én pedagogisch bekwaam zijn. Een PDG toont de laatste twee bekwaamheden aan.
Lees meer -
Waarom hoef je als docent in het mbo niet bevoegd te zijn?
De term ‘bevoegd’ is geen wettelijke term binnen het mbo. Om in het mbo les te kunnen geven hoef je dus geen bevoegdheid te hebben. Met een tweede- of eerstegraads lesbevoegdheid ben je mogelijk wel benoembaar in het mbo. Het schoolbestuur van een mbo-school bepaalt of je bekwaam bent.
Lees meer -
Wat zijn de vooropleidingseisen voor het PDG-traject?
Er zijn vooropleidingseisen verbonden aan een PDG-traject. Zo moet je minimaal een hbo-opleiding hebben afgerond of op een andere manier kunnen aantonen dat je hbo-werk/denkniveau hebt. In dat geval is ook minimaal drie jaar werkervaring vereist die relevant is voor het vak dat je wilt geven.
Lees meer -
Voor wie is het PDG-traject?
Het PDG-traject is voor zij-instromers die les willen geven op een mbo-school. Voordat je start, bepaalt het bestuur van de school waar je gaat werken of je vakinhoudelijk bekwaam bent en of je geschikt bent om les te geven in jouw vak. Hiervoor moet je ook hbo werk- en denkniveau kunnen aantonen.
Lees meer
Onderwijssysteem
Onderwijssectoren
-
Waaruit bestaat het traditioneel vernieuwingsonderwijs?
Het traditioneel vernieuwingsonderwijs bestaat uit verschillende onderwijsconcepten die afstand nemen van het reguliere, klassikale onderwijs. Dit zijn: montessori-, dalton-, vrije-, jenaplan- en freinetscholen.
Lees meer -
Wat is 10-14-onderwijs?
10-14-onderwijs is voor leerlingen van 10 tot 14 jaar. Deze scholen staan ook wel bekend als tienerscholen. Leerlingen krijgen op deze scholen meer tijd om te ontdekken wat ze willen en kunnen en wat bij hen past, voordat ze een keuze voor een middelbare school moeten maken.
Lees meer -
Wat is het lwoo?
De afkorting lwoo staat voor leerwegondersteunend onderwijs. Lwoo is onderwijs aan vmbo-leerlingen van de basis- en soms van de kaderberoepsgerichte leerweg. Het biedt leerlingen met leerachterstanden extra ondersteuning, zodat ze makkelijker hun diploma kunnen halen.
Lees meer -
Wat is het praktijkonderwijs?
Het praktijkonderwijs valt onder het voortgezet onderwijs en is voor leerlingen die moeite hebben hebben met leren op een traditionele manier. Ze krijgen in kleine groepen les in een aantal schoolvakken, in praktijkvakken en in algemene vaardigheden, zoals zelfredzaamheid en werknemersvaardigheden.
Lees meer -
Wat is het vavo?
Het vavo is de afkorting van het voortgezet algemeen volwassenenonderwijs. Op het vavo kunnen volwassenen een vmbo-tl-, havo- of vwo-diploma of deelcertificaten voor bepaalde schoolvakken halen. Het vavo wordt aangeboden door mbo-instellingen door heel Nederland.
Lees meer -
Wat is het speciaal onderwijs?
Onder de parapluterm speciaal onderwijs vallen het speciaal basisonderwijs (sbo), het speciaal onderwijs (so) en het voortgezet speciaal onderwijs (vso).
Lees meer -
Wat is primair onderwijs?
Primair onderwijs en basisonderwijs worden vaak door elkaar gebruikt, maar deze termen betekenen niet hetzelfde. Primair onderwijs is de parapluterm voor het reguliere basisonderwijs, het speciaal basisonderwijs, het speciaal onderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs.
Lees meer
Onderwijssysteem
De drie bevoegdheden
-
Hoe haal ik een eerstegraads bevoegdheid?
Een eerstegraads bevoegdheid kun je halen via een zij-instroomtraject of via een masteropleiding aan een hogeschool of universiteit. Er zijn drie varianten van de eerstegraads masteropleidingen: een hbo-masteropleiding (na een tweedegraads bevoegdheid), een 1-jarige en 2-jarige universitaire master.
Lees meer -
Waar kan ik lesgeven met een tweedegraads bevoegdheid?
Met een tweedegraads bevoegdheid mag je lesgeven in het schoolvak waarvoor jij bevoegd bent. Je mag lesgeven in het vmbo, het voortgezet speciaal onderwijs, het praktijkonderwijs, het mbo (waar ook volwasseneneducatie onder valt) en de onderbouw van havo en vwo.
Lees meer -
Waar kan ik lesgeven met een eerstegraads bevoegdheid?
Met een eerstegraads bevoegdheid mag je lesgeven in het schoolvak waarvoor jij bevoegd bent. Je mag lesgeven in alle klassen van vmbo, havo en vwo, het voortgezet speciaal onderwijs, het praktijkonderwijs, het mbo (waar ook volwasseneneducatie onder valt).
Lees meer -
Waar kan ik lesgeven met mijn bevoegdheid voor primair onderwijs?
Met deze bevoegdheid kun je lesgeven op de basisschool, in het praktijkonderwijs, op scholen voor speciaal (basis)onderwijs en in het voortgezet speciaal onderwijs. Echter, indien een school voor voortgezet speciaal onderwijs zelf eindexamens afneemt, heb je een tweedegraads bevoegdheid nodig.
Lees meer -
Kan ik met een tweede- of eerstegraads bevoegdheid lesgeven in het basisonderwijs?
Ja, je kunt met een tweede- of eerstegraads bevoegdheid lesgeven in het basisonderwijs, maar alleen als vakdocent. Je kunt dus bijvoorbeeld geschiedenislessen geven op de basisschool als je een tweede- of eerstegraads bevoegdheid voor het schoolvak geschiedenis hebt.
Lees meer -
Ik heb een pabodiploma van vóór 1986. Kan ik lesgeven in het voortgezet onderwijs?
Ja, met een pabodiploma van vóór 1986 (van de Pedagogische Academie) mag je lesgeven in het vso, het praktijkonderwijs en je mag Nederlands geven in het vmbo. Op je getuigschrift moet dan wel de bevoegdheid 'Nederlands 3e graads' vermeld staan.
Lees meer -
Kan ik met een pabodiploma lesgeven in het vmbo?
Nee, met een pabodiploma ben je niet bevoegd om les te geven in het voortgezet onderwijs en dus ook niet in het vmbo, tenzij je het het aanvullende certificaat ‘Groepsleerkracht onderbouw vmbo basis/kader’ hebt behaald. In alle andere gevallen heb je minimaal een tweedegraads bevoegdheid nodig.
Lees meer -
Wat is een eerstegraads bevoegdheid?
Met een eerstegraads bevoegdheid mag je lesgeven in alle klassen van het voortgezet onderwijs, in het volwassenenonderwijs, in het mbo en in het praktijkonderwijs. Je mag zelfs in het primair onderwijs lesgeven, mits je een schoolvak geeft dat overeenkomt met een vak dat daar wordt gegeven.
Lees meer -
Wat is een tweedegraads bevoegdheid?
Met een tweedegraads bevoegdheid mag je lesgeven in de onderbouw van havo/vwo, in het vmbo, in het volwassenenonderwijs, in het mbo en in het praktijkonderwijs. Je mag zelfs in het primair onderwijs lesgeven, mits je een schoolvak geeft dat overeenkomt met een vak dat daar wordt gegeven.
Lees meer
Onderwijssysteem
Meer vragen over bevoegdheden
-
Wat is een dubbele bevoegdheid?
Bij sommige lerarenopleidingen kun je twee bevoegdheden in één keer halen. Een voorbeeld hiervan is een tweedegraads bevoegdheid voor twee schoolvakken of profielen, of een tweedegraads bevoegdheid en een bevoegdheid voor het primair onderwijs. Met deze gecombineerde opleidingen ben je breder inzetbaar.
Lees meer -
Wat is een derdegraads bevoegdheid?
Er bestaat inmiddels geen lerarenopleiding meer die studenten opleidt voor deze bevoegdheid, maar tot de jaren 70 bestond de derdegraads bevoegdheid naast de eerste- en een tweedegraads bevoegdheid. Heb jij een oud diploma met een derdegraads bevoegdheid? Dan mag je jouw vak verzorgen in het vmbo.
Lees meer -
Waarom hoef je als docent in het mbo niet bevoegd te zijn?
De term ‘bevoegd’ is geen wettelijke term binnen het mbo. Om in het mbo les te kunnen geven hoef je dus geen bevoegdheid te hebben. Met een tweede- of eerstegraads lesbevoegdheid ben je mogelijk wel benoembaar in het mbo. Het schoolbestuur van een mbo-school bepaalt of je bekwaam bent.
Lees meer -
Moet ik een opleiding volgen om les te mogen geven?
Ja, als je les wilt geven moet je in principe een lerarenopleiding of zij-instroomtraject hebben afgerond, tenzij je als gastdocent lesgeeft. Met jouw bevoegdheid, diploma, certificaat of getuigschrift kun je aantonen dat je vakinhoudelijk, vakdidactisch en pedagogisch bekwaam bent om les te geven.
Lees meer -
Bestaat er een bevoegdheid om les te geven op een hogeschool of universiteit?
Nee, er bestaat geen aparte bevoegdheid om les te geven in het hoger onderwijs (hbo en wo). Veel onderwijsinstellingen vragen wel ten minste een hbo- of wo-diploma, maar soms is het ook een vereiste dat je gepromoveerd bent. Verder word je vaak verplicht om een basiskwalificatie onderwijs (BKO of BDB) te halen.
-
Wat is een beperkte tweedegraads bevoegdheid?
Na afronding van de educatieve minor/module ben je beperkt tweedegraads bevoegd. Je mag dan lesgeven in de theoretische leerweg van het vmbo (vmbo-tl) en in de onderbouw van de havo en het vwo.
Lees meer -
Ik heb in het buitenland mijn bevoegdheid gehaald. Kan ik in Nederland aan de slag als leraar?
Als je in het buitenland je lesbevoegdheid hebt gehaald, betekent dat niet automatisch dat je in Nederland als docent aan de slag mag: je moet je buitenlandse bevoegdheid eerst laten erkennen. DUO bekijkt jouw buitenlandse bevoegdheid en vertelt je of je daarmee ook les mag geven in Nederland.
Lees meer -
Kan ik zonder een bevoegdheid lesgeven?
In het basis- en voortgezet onderwijs heb je een bevoegdheid nodig om voor de klas te staan, met uitzondering van leraren in opleiding en gastdocenten. Binnen het mbo is ‘bevoegd' geen wettelijke term: het schoolbestuur bepaalt daar of jij vakinhoudelijk, vakdidactisch en pedagogisch bekwaam bent.
Lees meer