Hoe haal ik een eerstegraads bevoegdheid?

Droom jij ervan les te geven in een bepaald schoolvak? Werk je graag met jongeren en wil je graag op een middelbare school werken? Met een eerstegraads bevoegdheid mag je lesgeven in alle leerjaren van het voortgezet onderwijs en mbo. In dit artikel lees je hoe je een eerstegraads lesbevoegdheid kunt halen.

Je mag lesgeven in het voortgezet onderwijs met een van de volgende vier bevoegdheden:

• Een tweedegraads bevoegdheid: hiermee kun je lesgeven op het vmbo en in de onderbouw van de havo en het vwo (klas 1, 2, 3). Daarnaast mag je lesgeven op het voortgezet speciaal onderwijs, het praktijkonderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs (mbo), waar ook volwasseneneducatie onder valt. Je mag zelfs lesgeven in het primair onderwijs, als je tenminste een schoolvak geeft dat overeenkomt met een vak dat daar wordt gegeven.
• Een beperkte tweedegraads bevoegdheid: hiermee mag je lesgeven in bijna dezelfde sectoren en jaarlagen als met een tweedegraads bevoegdheid. Met een beperkte tweedegraads bevoegdheid ben je alleen niet bevoegd om in het vmbo-b/k/g en het mbo les te geven. Je mag wél lesgeven in het voortgezet onderwijs aan alle vmbo-t-jaarlagen en de onderbouw van havo/vwo. Een beperkte tweedegraads bevoegdheid haal je via een educatieve minor of module.
• Een eerstegraads bevoegdheid: naast de onderwijssectoren waar je met een tweedegraads bevoegdheid les mag geven, mag je met een eerstegraads bevoegdheid ook lesgeven in de bovenbouw van havo/vwo.
• Een ongegradeerde bevoegdheid: de lerarenopleidingen voor kunstvakken en lichamelijke opvoeding zijn zogenoemde ‘ongegradeerde’ opleidingen. Als gediplomeerde van deze lerarenopleiding mag je voor het betreffende vak in alle onderwijsvormen lesgeven: op het vmbo en in de onder- en bovenbouw van de havo en het vwo (klas 1 t/m 6). Daarnaast mag je lesgeven op het voortgezet speciaal onderwijs, het praktijkonderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs (mbo), waar ook volwasseneneducatie onder valt. Tot slot mag je kunstvakken of lichamelijke opvoeding verzorgen in het primair onderwijs.

Als je ook les wilt geven in de bovenbouw van de havo of het vwo, heb je dus een eerstegraads lesbevoegdheid nodig. Deze kun je halen via een masteropleiding of zij-instroomtraject aan een hogeschool of universiteit. Hieronder zie je welke vooropleidingseisen deze verschillende opleidingen hanteren:

* Je opleidingstraject kan langer of korter duren afhankelijk van eventuele vrijstellingen of als je een opleiding volgt in deeltijd.

** In sommige gevallen accepteren universiteiten ook hbo- of wo-bachelordiploma’s, aangevuld met relevante opleidingen en/of werkervaring die gelijkwaardig is aan wo-masterniveau.

Als je in de bovenbouw van havo/vwo wilt lesgeven, dan heb je een eerstegraads (of een ongegradeerde) bevoegdheid nodig. Deze eerstegraads bevoegdheid kun je halen door een masteropleiding aan een universiteit of hogeschool te volgen, of via een zij-instroomtraject.