Welke deeltijdvarianten van de pabo zijn er?

In het kort

Binnen sommige deeltijdopleidingen van de pabo heb je keuze uit de reguliere deeltijdpabo (4 jaar), de flexibele deeltijdpabo (2,5 tot 4 jaar) en de verkorte deeltijdpabo (2 tot 2,5 jaar). Bij iedere variant gelden verschillende toelatingseisen.

Welke deeltijdvarianten van de pabo zijn er?

Wil je graag lesgeven in het basisonderwijs, maar niet in voltijd studeren om je lesbevoegdheid te behalen? Dan is de pabo-opleiding in deeltijd (de deeltijdpabo) misschien iets voor jou. Veel hogescholen bieden deze lerarenopleiding voor het basisonderwijs in verschillende deeltijdvarianten aan. In dit artikel lees je wat de deeltijdpabo is en welke varianten er zijn.

Wat is de pabo?

‘Pabo’ is een afkorting voor pedagogische academie voor het basisonderwijs. Als je de pabo hebt afgerond, heb je een hbo-bachelordiploma op zak en een bevoegdheid waarmee je mag lesgeven binnen het primair onderwijs. Daar valt niet alleen het reguliere basisonderwijs onder, maar ook het speciaal basisonderwijs, het speciaal onderwijs, het voortgezet speciaal onderwijs en het praktijkonderwijs.

Je volgt de pabo aan een hogeschool. Tijdens de opleiding krijg je onder meer vakken over pedagogiek en didactiek. Hierbij leer je meer over de verschillende ontwikkelingsfases van kinderen en hoe je lesstof goed kunt overbrengen. Daarnaast wordt natuurlijk ook aandacht besteed aan brede inhoudelijke kennis van alle schoolvakken die er op een basisschool worden gegeven.

Wat is studeren in deeltijd?

Als je in deeltijd studeert, ga je meestal één dag of een aantal avonden per week naar school. Het verschilt per opleiding hoe het studieprogramma en de opleidingsdagen zijn georganiseerd. Je kunt een deeltijdopleiding over het algemeen goed combineren met een parttimebaan. De baan die je naast je studie hebt, hoeft niet gerelateerd te zijn aan het onderwijs.

Tijdens een deeltijdopleiding van de pabo loop je ook stage op een basisschool, een school voor speciaal (basis)onderwijs of een school voor praktijkonderwijs. Het aantal stage-uren per week verschilt per studiejaar en is afhankelijk van de hogeschool waaraan je studeert. Daarnaast is het verstandig om rekening te houden met ongeveer een dag per week waarin je je opdrachten maakt, studeert voor tentamens en verslagen schrijft. Je mag in de meeste gevallen als eerstejaarsstudent je opleiding nog niet combineren met een baan als leerkracht. Lees daarover meer in ons artikel over lesgeven zonder bevoegdheid. Je kunt de opleiding eventueel wel combineren met een parttimebaan als onderwijsassistent.

Binnen de deeltijdopleidingen van de pabo heb je keuze uit de reguliere deeltijdpabo, de flexibele deeltijdpabo en de verkorte deeltijdpabo. We zetten alle varianten hieronder voor je op een rijtje. Houd er rekening mee dat niet alle pabo’s dezelfde trajecten aanbieden. Wil je weten welke opties er zijn bij de pabo’s in jouw omgeving? In onze onderwijsnavigator vind je de contactgegevens van alle pabo-opleidingen in Nederland.

Ben je benieuwd naar de andere routes om leerkracht in het primair onderwijs te worden? Bekijk alle opleidingen en trajecten dan dit artikel.

Wat is de reguliere deeltijdpabo?

De reguliere deeltijdpabo duurt 4 jaar, afhankelijk van je vooropleiding en werkervaring. Al in het eerste jaar van de opleiding begin je met je stage, zodat je meteen ervaring in de praktijk kunt opdoen.  

Wanneer ben ik toelaatbaar tot de reguliere deeltijdpabo?

  • Met een hbo- of wo-diploma
  • Met een vwo-diploma
  • Met een havo-diploma
  • Met een mbo4-diploma

Heb je een mbo4-diploma? Dan moet je drie toelatingstoetsen doen voordat je kunt starten aan de pabo. Deze toetsen gaan om de vakken: aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek. Heb je een havo-diploma? Dan wordt er op basis van jouw profielkeuze bepaald welke toelatingstoetsen je nog moet maken.

Heb je geen diploma of is je hoogst behaalde diploma lager dan een mbo4- of havo-diploma? Je kunt dan via de hogeschool een 21+-toets doen. Deze toets meet of je beschikt over hbo-werk/denkniveau. Als je deze toets haalt, ben je toelaatbaar tot de deeltijdpabo als je ook de drie toelatingstoetsen haalt.  

Wil je weten welke opties er zijn bij de pabo’s in jouw omgeving? Via onze navigator vind je de contactgegevens van alle pabo-opleidingen in Nederland.

Wat is de flexibele deeltijdpabo?

Bij een flexibele deeltijdpabo studeer je in je eigen tempo. Voorafgaand aan de opleiding heb je een of meerdere gesprekken met een studieadviseur van de hogeschool. Hierbij kijk je samen naar jouw kennisniveau, opleidings- en werkachtergrond en de tijd die je aan de studie kunt besteden. Op basis hiervan wordt jouw studietraject bepaald. De gemiddelde tijd om deze studie af te ronden ligt tussen de 2,5 en 4 jaar. Als je al praktijkervaring hebt die aansluit bij de opleiding, of in het bezit bent van een hbo- of wo-diploma, dan zijn er vaak mogelijkheden om de opleiding versneld te volgen. Bij sommige hogescholen kun je de flexibele deeltijdpabo combineren met het traject Versneld voor de klas: mijlpalenregeling. Hierover lees je later meer. 

Naast de flexibele deeltijdpabo bestaat er ook een flexibele deeltijdpabo voor academici. Deze opleiding biedt meer theoretische verdieping die past bij een academische achtergrond. 

Wanneer ben ik toelaatbaar tot de flexibele deeltijdpabo?

Voor de flexibele deeltijdpabo gelden dezelfde toelatingseisen als voor de reguliere deeltijd- en voltijdsopleiding van de pabo. Ook moet je onder dezelfde voorwaarden toelatingstoetsen en/of een 21+-toets maken. Om in te kunnen stromen in de flexibele deeltijdpabo voor academici moet je een universitaire bachelor of master hebben afgerond.

Wil je weten welke opties er zijn bij de pabo’s in jouw omgeving? Via onze navigator vind je de contactgegevens van alle pabo-opleidingen in Nederland.

Wat is de verkorte deeltijdpabo?

Als je al een bachelor- of masterdiploma op zak hebt, kun je ervoor kiezen de verkorte deeltijdpabo te doen. Dit is een traject van 2 tot 2,5 jaar waarbij je sneller door de opleiding gaat. Er wordt geadviseerd om genoeg tijd vrij te maken voor deze deeltijdopleiding, omdat je in relatief korte tijd veel leerstof moet opdoen en deze ook in de praktijk moet toepassen. Naast het volgen van de opleiding loop je ook stage op een basisschool. Vaak is dit één of twee dagen per week.

Wanneer ben je toelaatbaar tot de verkorte deeltijdpabo?

Alleen met een afgeronde hbo- of wo-bachelor en/of -master ben je toelaatbaar tot de verkorte deeltijdpabo. Deze bachelor of master hoeft niet gerelateerd te zijn aan het onderwijs. Je hoeft geen toelatingstoetsen te maken.

Versneld voor de klas: mijlpalenregeling

Sommige hogescholen bieden het traject ‘Versneld voor de klas’ aan als onderdeel van de verkorte of flexibele deeltijdpabo. Dit traject biedt de mogelijkheid om tijdens je studie al betaald voor de klas te staan. Als je in je eerste studiejaar een aantal belangrijke studiepunten (mijlpalen) en de rekentoets (WisCAT-toets) hebt gehaald, kan een schoolbestuur jou al vanaf je tweede jaar aannemen als leerkracht. Je moet vervolgens wel zelf op zoek naar een school die jou aan wil nemen. Je sluit dan samen met het schoolbestuur en de lerarenopleiding een scholing-en-begeleidingsovereenkomst af. Hierin staat vastgelegd dat je het traject binnen maximaal twee jaar afrondt.

Wil je weten welke opties er zijn bij de pabo’s in jouw omgeving? Via deze link vind je de contactgegevens van alle pabo-opleidingen in Nederland.

Hoeveel kost een opleiding aan de pabo in deeltijd?

Voor de pabo in deeltijd betaal je in principe het wettelijke collegegeld, maar de daadwerkelijke kosten hangen af van een aantal factoren, zoals je nationaliteit en je eerder behaalde diploma’s in het hoger onderwijs. In sommige gevallen betaal je het hogere instellingscollegegeld. Op de website van DUO vind je meer informatie over het wettelijke en het instellingscollegegeld.

In dit artikel lees je meer over de kosten van een lerarenopleiding.

Luister naar meester Milan in podcast Grote Pauze:

Dit artikel is geschreven door

Over het Onderwijsloket