Hoe kan ik zij-instromen als docent in het mbo?

Heb jij vanuit je werk in de beroepspraktijk veel kennis over een bepaald vakgebied en lijkt het je leuk om aan de slag te gaan als docent in het mbo? Of werk je in een andere onderwijssector en wil je in het mbo gaan lesgeven? Een overstap kan via allerlei routes: via een voltijdopleiding, een (flexibele) deeltijdopleiding of als zij-instromer. In dit artikel beschrijven we de verschillende zij-instroomtrajecten die jou voorbereiden op het docentschap in het mbo. Hierbij richten we ons met name op het PDG-traject.

De term ‘zij-instromer’ klinkt logisch en spreekt waarschijnlijk tot je verbeelding. Toch is er een verschil tussen iemand die ‘instroomt in’ (of overstapt naar) het onderwijs, bijvoorbeeld via een deeltijdopleiding, en de formele benaming ‘zij-instromer in het beroep (zib)’. Wettelijk gezien ben je pas een ‘zij-instromer in het beroep’ als je het 'traject zij-instroom in het beroep' doorloopt. Bij dit traject sta je vanaf dag 1 betaald voor de klas en haal je daarnaast je bevoegdheid bij een lerarenopleiding. Dit traject wordt betaald door de school waar jij als zij-instromer wordt aangenomen, die daarvoor de zij-instroomsubsidie van € 25.000,- kan aanvragen.

Er bestaat voor het mbo nog een zij-instroomtraject: het PDG-traject. Het PDG-traject is ook een leer-werktraject dat wordt bekostigd door de mbo-school waar jij een aanstelling hebt, die daarvoor ook de zij-instroomsubsidie kan aanvragen.

Wanneer wij bij het Onderwijsloket de term ‘zij-instromer’ gebruiken, bedoelen we daarmee iemand die het ‘traject zij-instroom in het beroep’ of het PDG-traject doorloopt. We gebruiken 'zij-instromers' nooit om te verwijzen naar voltijdstudenten of deeltijdstudenten van de lerarenopleiding.

Als je graag docent in het mbo wilt worden via een leer-werktraject, dan zijn er twee zij-instroomroutes:

1. Je kunt via het ‘traject zij-instroom in het beroep’ een tweede- of eerstegraads bevoegdheid halen voor een bepaald schoolvak of beroepsprofiel. Daarmee mag je lesgeven op de middelbare school en op mbo-scholen. Tijdens dit traject sta je vanaf dag 1 betaald voor de klas en daarnaast haal je je bevoegdheid bij een lerarenopleiding. Dit traject wordt op maat gemaakt, op basis van jouw vooropleidingen en werkervaring.

Je leest alles over het ‘traject zij-instroom in het beroep’ in dit artikel.

2. Je kunt een PDG-traject volgen: een zij-instroomtraject waarmee je een pedagogisch didactisch getuigschrift (PDG) haalt. In combinatie met een geschiktheidsverklaring van een mbo-school, waaruit blijkt dat je ook vakinhoudelijk bekwaam geacht wordt, ben je daarmee benoembaar als docent op het mbo. Tijdens het PDG-traject sta je vanaf dag 1 betaald voor de klas. Dit mag zonder bevoegdheid, zolang je een geschiktheidsverklaring van het schoolbestuur hebt. Daarnaast volg je vakken bij een lerarenopleiding. Het traject wordt op maat gemaakt, op basis van jouw vooropleidingen en werkervaring. Aan het eind van het PDG-traject ontvang je je getuigschrift. Daarmee heb je een bewijs in handen dat jij naast vakinhoudelijk ook pedagogisch-didactisch bekwaam bent om het beroep van mbo-docent uit te oefenen.

Wil je direct voor de klas staan en tegelijkertijd je bevoegdheid of getuigschrift halen? Dan is een zij-instroomtraject mogelijk een passende route voor jou. Als je docent in het mbo wilt worden, zijn er twee zij-instroomroutes mogelijk. Allereerst kun je als ‘zij-instromer in het beroep’ een tweede- of eerstegraads lesbevoegdheid behalen voor een bepaald schoolvak of beroepsprofiel. Met deze lesbevoegdheid mag je dat schoolvak op de middelbare school verzorgen, maar ook op het mbo. Daarnaast kun je een PDG-traject volgen: een zij-instroomtraject waarmee je je pedagogisch didactisch getuigschrift (PDG) haalt. Je mag pas aan dit traject beginnen als een mbo-school jou een geschiktheidsverklaring heeft gegeven, waaruit blijkt dat je vakinhoudelijk al bekwaam bent, dat je geschikt bent om direct voor de klas te staan en dat je in staat bent om binnen twee jaar het traject succesvol af te ronden.