Wat is een hybride docent?

In het kort

Een hybride docent is een bevoegd parttime leraar die een baan in het onderwijs combineert met een andere baan. Je kunt onder bepaalde voorwaarden ook onbevoegd lesgeven, als gastdocent.

Wat is een hybride docent?

Wil jij leraar worden, maar wil je je huidige baan niet helemaal opzeggen? De overstap naar of vanuit het onderwijs hoeft niet volledig te zijn: je kunt je werk als leraar combineren met ander werk. Dit heet hybride docentschap. Je leest er van alles over in dit artikel!

Hoe word ik een hybride docent?

Om in Nederland les te mogen geven heb je meestal een bevoegdheid of een getuigschrift nodig. Welke bevoegdheid of welk getuigschrift dit is, hangt af van de sector waarin je wilt gaan werken. Lees daarover alles in ons artikel over de verschillende bevoegdheden.

Als je weet welke bevoegdheid je wilt halen, dan zijn er globaal drie hoofdroutes te onderscheiden: een lerarenopleiding in voltijd, een lerarenopleiding in (flexibele) deeltijd en een zij-instroomtraject. Op deze themapagina vind je alles over de routes naar het basisonderwijs, voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs.

Je kunt ook zonder bevoegdheid of getuigschrift docent zijn; als gastdocent. In het voortgezet onderwijs, het mbo en het hoger onderwijs mag je volgens de wet (zie de WEBl, artikel 4.2.1 lid 6, en de WVO, artikel 7.19) gemiddeld maximaal 6 uur per week lesgeven. Een gastdocent valt wel altijd onder de verantwoordelijkheid van een bevoegd leraar. De school maakt hierover afspraken met de gastdocent en het onderwijsteam.

Wat zijn de voordelen aan hybride docentschap?

Hieronder hebben we een aantal voordelen van hybride docentschap verzameld, gebaseerd op de onderzoeksresultaten (2017) vanuit het expertisecentrum Hybride Docent. Wil je het hele onderzoeksrapport lezen? Klik dan hier.

Als hybride docent:

  • ervaar je meer afwisseling in je werkzaamheden en ontwikkel je je breder;
  • breid je je professionele netwerk verder uit;
  • kun je je bezighouden met wat je leuk en belangrijk vindt, maar waar je in je huidige werk nog niets mee deed, bijvoorbeeld: omgaan met een bepaalde doelgroep, je vakinhoudelijk verdiepen en een bijdrage leveren aan de maatschappij.

Waar moet ik rekening mee houden als ik hybride docent wil worden?

Naast bovenstaande voordelen van hybride docentschap, zijn er ook een aantal zaken waar je rekening mee moet houden, al zijn die natuurlijk afhankelijk van je persoonlijke situatie en van de andere baan of banen die je hebt.

  • Je hebt meerdere banen en dus zal het soms een uitdaging zijn om je tijd goed te verdelen.
  • Je werkgevers zullen daarnaast buiten jouw afgesproken werkdagen om ook vergaderingen of andere activiteiten organiseren, waar je niet altijd bij kunt zijn.

Hoe krijg ik mijn werkgever mee als ik hybride docent wil worden?

Je werkt nu misschien in een andere sector en wilt graag een parttime overstap maken naar het onderwijs. Of misschien andersom: je werkt nu op een school en wilt dat gaan combineren met een andere baan, al dan niet in het onderwijs. Hieronder vind je een aantal voordelen voor je werkgever:

  • Als het goed is, is er sprake van een waardevolle kruisbestuiving. Een hybride docent die een baan combineert met een baan in het bedrijfsleven heeft bijvoorbeeld zowel aansluiting bij ‘de volgende generatie’ als bij het werkveld en de dagelijkse praktijk die daarbij hoort. Beide werkplekken kunnen profiteren van deze complementaire kennis en ervaring. Op school geldt dat zowel voor de leerlingen/studenten als voor het docententeam.
  • Hybride docenten kunnen hun collega’s inspireren om zich te blijven ontwikkelen en dat helpt moderne werkgevers een levendige leercultuur te creëren in hun bedrijf/school.
  • Dankzij hybride docenten kunnen interessante samenwerkingen ontstaan tussen scholen onderling en tussen scholen en andere bedrijven.

Er zijn veel voordelen, maar voor werkgevers brengt het hybride docentschap ook uitdagingen met zich mee. Een hybride werknemer moet de aandacht verdelen tussen de verschillende werkgevers. Dat betekent dat een werknemer ook verplichtingen heeft bij andere werkgevers en dus niet altijd aanwezig of inzetbaar is. Voor scholen brengt dat bovendien extra uitdagingen met zich mee bij het maken van de roosters.

Is er een gouden tip om succesvol hybride docent te worden?

Wat misschien wel het belangrijkste is bij hybride docentschap: maak goede afspraken met je werkgevers. Breng voor jezelf goed in kaart hoeveel tijd je hebt voor je verschillende werkzaamheden en wees daar transparant over, zowel naar je werkgevers toe als naar je collega’s. Op welke dagen ben je aanwezig? En wat betekent dat voor de vergaderingen en andere activiteiten die niet op die dagen vallen? En hoe zit het met je bereikbaarheid daarbuiten (telefoontjes en e-mails)? Maak die afspraken zo vroeg mogelijk, zodat daar in een later stadium zo min mogelijk discussie over kan ontstaan.

Wil je meer weten?

Lees dan de gids over hybride docentschap op ons voorbereidingsplatform Klaar voor de Stap, met ervaringsverhalen en praktische tips van onder meer hybride docenten die de stap al hebben gemaakt. In verschillende podcasts en video's vertellen zij jou hoe ze hun hybride rol invulling hebben gegeven. Neem voor al je overige vragen over routes naar (hybride) docentschap contact met ons op.

Benieuwd naar de ervaringen van anderen? Bekijk op het Youtube-kanaal van Dit is mbo korte interviews met bijvoorbeeld een hybride docent verpleegkunde of een hybride docent reisbureau.

Dit artikel is geschreven door

Over het Onderwijsloket