Hoe word ik docent in het hoger onderwijs?

Heb jij passie voor jouw vak en deel je graag jouw kennis hierover? Vind je het leuk om aan (jong)volwassenen les te geven? Dan is werken in het hoger onderwijs (hbo-instelling of universiteit) misschien iets voor jou. In dit artikel vertellen we wat je nodig hebt om les te kunnen geven in het hoger onderwijs.

Nee, om les te mogen geven aan een hbo-instelling of op een universiteit is het niet verplicht om een bevoegdheid te halen, in tegenstelling tot het basisonderwijs of het voortgezet onderwijs. Om les te mogen geven in het hoger onderwijs heb je meestal wel een bachelor-, of masterdiploma nodig, of zelfs een PhD. Onderwijsinstellingen in het hoger onderwijs mogen zelf bepalen aan welke exacte eisen hun docenten moeten voldoen om les te mogen geven. Vaak wordt er vereist dat je zelf minimaal één graad hoger hebt dan de graad die je lesgeeft. Dus als je bachelorstudenten lesgeeft, dien je zelf minimaal een masterdiploma in hetzelfde vakgebied te hebben. Ook vragen universiteiten en hogescholen vaak dat je in de eerste jaren van je contract een basiskwalificatie voor het lesgeven haalt. Als je lesgeeft aan een universiteit haal je de Basiskwalificatie Onderwijs (BKO) en als je docent bent op een hbo-instelling haal je een Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB).

Zowel de Nederlandse universiteiten als de Nederlandse hogescholen hebben onderling afspraken gemaakt over de gewenste kwaliteiten van hun docenten. Bij de universiteiten is hiervoor de Basiskwalificatie Onderwijs (BKO) ontwikkeld. Bij de hogescholen is hiervoor de Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB) ontwikkeld. BKO- en BDB-trajecten zijn gericht op de ontwikkeling van je pedagogische en didactische vaardigheden in de praktijk. Tijdens deze trajecten ben je bijvoorbeeld bezig met zelfreflectie, ontwikkeling van onderwijs en onderwijsvisie, en word je begeleid door senior docenten en/of onderwijskundigen. De exacte invulling van de trajecten kan per instelling verschillen.  

In een vacature staat omschreven waar de instelling naar opzoek is. Je kunt aan de hand van vacatures bekijken of jouw inhoudelijke opleidingsachtergrond en werkervaring aansluit bij de omschrijving van de docentvacature. Veel vacatures om docent te worden aan een hogeschool staan op de vacaturesite werkenbijhogescholen.nl. Vacatures voor docentfuncties bij een universiteit kun je vinden via de site academictransfer.com. Op de website Meesterbaan.nl kun je ook veel onderwijsvacatures vinden.

Om les te geven in het hoger onderwijs heb je wettelijk gezien geen bevoegdheid nodig. Hogescholen en universiteiten mogen zelf bepalen aan welke eisen hun docenten moeten voldoen. Het zou goed kunnen dat je wel een BKO of BDB moet halen in de eerste jaren dat je lesgeeft, om je pedagogische en didactische vaardigheden bij te spijkeren.