Hoe word ik docent in het hoger onderwijs?

Ben jij kennisexpert in een bepaald vakgebied en wil je studenten hierover graag enthousiasmeren? Dan is werken in het hoger onderwijs (hogeschool of universiteit) misschien iets voor jou. In dit artikel vertellen we wat je nodig hebt om les te kunnen geven in deze sector.

Nee, om les te mogen geven op een hogeschool of universiteit is het niet verplicht om een bevoegdheid te halen, in tegenstelling tot het basisonderwijs of het voortgezet onderwijs. Als docent in het hoger onderwijs moet je in principe wel in het bezit zijn van (een) diploma(s) uit het hoger onderwijs;  een bachelordiploma, masterdiploma of zelfs een PhD. Onderwijsinstellingen in het hoger onderwijs mogen zelf bepalen aan welke exacte eisen hun docenten moeten voldoen om les te kunnen geven. Vaak vragen instellingen dat je zelf één graad hoger hebt dan de graad waaraan je doceert. Dus als je aan bachelorstudenten lesgeeft, wordt er meestal van je gevraagd dat je zelf een masterdiploma hebt. Ook vragen universiteiten en hogescholen vaak dat je in de eerste jaren van je contract een basiskwalificatie voor het lesgeven haalt. Als je lesgeeft aan een universiteit haal je de Basiskwalificatie Onderwijs (BKO) en als je docent bent op een hbo-instelling haal je een Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB).

Zowel de Nederlandse universiteiten als de Nederlandse hogescholen hebben onderling afspraken gemaakt over de gewenste kwaliteiten van hun docenten. Bij de universiteiten is hiervoor de Basiskwalificatie Onderwijs (BKO) ontwikkeld. Bij de hogescholen is hiervoor de Basiskwalificatie Didactische Bekwaamheid (BDB) ontwikkeld. BKO- en BDB-trajecten zijn gericht op de ontwikkeling van je pedagogische en didactische vaardigheden in de praktijk. Tijdens deze trajecten leer je hoe je jouw vak het beste kan overdragen aan studenten in deze sector, ben je veel bezig met zelfreflectie, ontwikkeling van onderwijs en onderwijsvisie, en word je begeleid door senior docenten en/of onderwijskundigen. Beide kwalificaties worden landelijk erkend, maar de exacte invulling van de trajecten kan per instelling verschillen. Naast de BDB word je bij hogescholen ook vaak gevraagd een Basiskwalificatie Examinering (BKE) te halen, soms als onderdeel van de BDB. In de BKE krijg je de handvatten om een goede toets te ontwikkelen, te analyseren en/of te verbeteren.

In een vacature staat omschreven waar de instelling naar opzoek is. Je kunt aan de hand van vacatures bekijken of jouw inhoudelijke opleidingsachtergrond en werkervaring aansluit bij de omschrijving van de docentvacature. Veel vacatures om docent te worden aan een hogeschool staan op de vacaturesite werkenbijhogescholen.nl. Vacatures voor docentfuncties bij een universiteit kun je vinden via de site academictransfer.com. Op de website Meesterbaan.nl kun je ook veel onderwijsvacatures vinden.