Hoe word ik schoolleider in het primair onderwijs?

Ben je leraar en wil je graag doorgroeien naar een leidinggevende rol in het onderwijs? Of heb je juist al ervaring met leidinggeven in het bedrijfsleven en wil jij jouw vaardigheden verder ontwikkelen op een basisschool, in het speciaal (basis)onderwijs of in het praktijkonderwijs? Naast het groeiende lerarentekort neemt in veel regio’s ook de vraag naar schoolleiders toe. In dit artikel lees je hoe je schoolleider kunt worden in het primair onderwijs.

Een schoolleider (directeur of adjunct-directeur) geeft leiding aan een school. Maar wat betekent dat eigenlijk? Het Schoolleidersregister PO heeft samen met schoolleiders een beroepsstandaard opgesteld voor schoolleiders in het primair onderwijs. Hierin staan de belangrijkste verantwoordelijkheden en kwaliteiten van een schoolleider in het primair onderwijs. Samengevat gaat het om de volgende zaken:

1. Een schoolleider werkt vanuit een duidelijke visie op wat kwalitatief goed onderwijs is. Hij/zij/hen zet op basis van een duidelijke visie de koers uit voor de school, waarbij innovatie en vernieuwing belangrijke uitgangspunten zijn.  
2. Een schoolleider stimuleert een optimale leeromgeving voor leerlingen en helpt het team verder professionaliseren.  
3. Een schoolleider richt de school in als een professionele organisatie, gericht op samenwerking en samenhang. Dit betekent dat een schoolleider zich ook bezighoudt met zaken als de werkomstandigheden van het team en het personeelsbeleid.
4. Een schoolleider zorgt ervoor dat er goed onderwijs gegeven kan worden in een veilig en ondersteunend pedagogisch klimaat.
5. Een schoolleider onderhoudt goede relaties met ouders, de wijk, andere scholen, gemeenten en zorginstellingen om de ontwikkeling van leerlingen optimaal te kunnen ondersteunen.

Inschaling van onderwijspersoneel wordt altijd gebaseerd op de salaristabellen van de geldende cao po. Een schoolleider wordt meestal ingeschaald in de salarisschaal D11, D12 of D13.

Een schoolleider verdient in het basisonderwijs tussen de € 3.621,-  en € 6.270,- bruto per maand, op basis van een fulltime aanstelling. Binnen welke schaal en trede je wordt ingeschaald is altijd afhankelijk van allerlei factoren, zoals je werkervaring, je opleidingen, maar ook de invulling van je takenpakket.

Om schoolleider te worden in het primair onderwijs hoef je geen bevoegdheid of ervaring in het onderwijs te hebben. Je moet wel kunnen aantonen dat je over de basiskwalificaties uit de beroepsstandaard beschikt. Hierover lees je later meer.

Ja. Schoolleiders in het basisonderwijs zijn verplicht zich te registreren in het Schoolleidersregister PO. Dit is anders geregeld dan in het voortgezet onderwijs, waar de registratie voor schoolleiders niet verplicht is.

Je kunt je alleen als schoolleider registreren als je kunt aantonen dat je basis- of vakbekwaam bent. Dat kan op verschillende manieren, die je hier uitgebreid terug kunt lezen. In het kort kun je je bekwaamheid aantonen:

• met een certificaat van een gecertificeerde schoolleidersopleiding;
• met een relevante masterdiploma;
• via een toetsend assessment;
• via een evc-procedure (erkenning van verworven competenties);
• via individuele diplomawaardering (IDW).

De opleidingen tot schoolleider worden aangeboden in twee verschillende varianten: basisbekwaam en vakbekwaam. Om directeur te worden moet je een opleiding volgen van minimaal 30 ECTS (studiepunten) van het type vakbekwaam of ‘leidinggeven 2’. Als je adjunct-directeur wilt worden, volg je een opleiding van minimaal 15 ECTS van het type basisbekwaam of ‘leidinggeven 1’. Er is ook inhoudelijk verschil tussen de twee opleidingen: bij een opleiding tot basisbekwaam schoolleider richt je je vooral op de praktische kant van het schoolleiderschap. In de opleiding tot vakbekwaam schoolleider leer je om de leiderschapspraktijk te koppelen aan de complexe processen binnen een schoolorganisatie. Dit is dus zowel een verdiepende als een verbredende opleiding.

Er zijn meerdere organisaties in Nederland die meestal beide opleidingen tot schoolleider aanbieden. Je vindt hier een lijst met gecertificeerde schoolleidersopleidingen in Nederland die aansluiten bij de beroepsstandaard van het Schoolleidersregister PO.

Nee, een schoolleider moet zich één keer in de vijf jaar opnieuw registreren. Alles wat aantoonbaar heeft bijgedragen aan jouw ontwikkeling kun je meenemen om in aanmerking te komen voor jouw herregistratie.

Ja, er is een subsidie van € 20.000,- euro beschikbaar voor iedereen die vanuit een baan buiten het onderwijs wil instromen als schoolleider in het basisonderwijs. Een schoolbestuur kan deze tegemoetkoming aanvragen voor de kosten van de geregistreerde schoolleidersopleiding, begeleiding en studieverlofkosten van deze instromer.

Je vindt meer informatie over deze subsidie op de website van DUS-i en in ons artikel over subsidies, regelingen, leningen en tegemoetkomingen.

Naast schooldirecteur zijn er ook andere leidinggevende functies in het primair onderwijs. Zo kun je ook directeur zijn van meerdere scholen. Je bent dan een cluster- of meerschoolse directeur en je werkt dan met de locatiedirecteuren samen om het onderwijs op de verschillende basisscholen te verbeteren. Daarnaast zijn veel scholen onderdeel van een scholenstichting waar allerlei bestuurlijke functies worden uitgeoefend.

Een schoolleider in het primair onderwijs geeft leiding aan een basisschool, een school voor speciaal (basis)onderwijs of een school voor praktijkonderwijs. Een schoolleider in het primair onderwijs verdient tussen de € 3.621,-  en € 6.270,- bruto per maand, op basis van een fulltime aanstelling. Om schoolleider te worden in het primair onderwijs hoef je geen lesbevoegdheid of ervaring in het onderwijs te hebben, maar het is wel verplicht om je te registeren in het Schoolleidersregister PO. Dat kan alleen als je aan kunt tonen dat je basis- en/of vakbekwaam bent. Je kunt daarvoor onder andere een schoolleidersopleiding volgen. Er is een subsidie voor deze opleiding beschikbaar, voor zij-instromers van buiten het onderwijs. Het schoolbestuur kan deze subsidie van € 20.000,- aanvragen.