Welke schoolvakken geeft een leerkracht op de basisschool?

In het kort

Leerkrachten in het basisonderwijs geven in principe les in alle schoolvakken aan groep 1 t/m 8, behalve in bewegingsonderwijs. Naast een aantal wettelijk verplichte vakken en lessen, is een basisschool vrij om daarnaast niet-verplichte schoolvakken aan te bieden, zoals moderne vreemde talen en godsdienstlessen.

Welke schoolvakken geeft een leraar op de basisschool?

Welke schoolvakken geeft een leerkracht op de basisschool?

In tegenstelling tot docenten in het voortgezet onderwijs en het mbo geven leerkrachten op een basisschool meestal les in alle schoolvakken aan groep 1 t/m 8. Als je overweegt om leerkracht te worden in het basisonderwijs, dan ben je vast benieuwd welke schoolvakken je daar kunt geven. Wist je bijvoorbeeld dat er zowel verplichte als niet-verplichte vakken aangeboden worden op een basisschool? In dit artikel lees je welke vakken dat zijn.

Welke schoolvakken zijn wettelijk verplicht?

Basisscholen zijn wettelijk verplicht om les te geven in:

  • Nederlands; 
  • Engels;
  • rekenen en wiskunde;
  • oriëntatie op jezelf en de wereld: bijvoorbeeld aardrijkskunde, geschiedenis, biologie, verkeersles en burgerschapsvorming;
  • kunstzinnige oriëntatie: bijvoorbeeld muziek, tekenen en handvaardigheid;
  • bewegingsonderwijs: bijvoorbeeld gymlessen.

Deze onderwerpen zijn verplicht omdat ze direct aansluiten bij de kerndoelen voor het primair onderwijs, die zijn vastgelegd in het Besluit vernieuwde kerndoelen WPO. Deze kerndoelen beschrijven wat een kind aan het eind van de basisschool moet weten en kunnen. Een school bepaalt zelf de methode en het lesmateriaal waarmee de lessen worden gegeven.

Overige verplichte lessen

In het Besluit vernieuwde kerndoelen WPO staat verder dat lessen met de volgende thematiek verplicht zijn:

  • Lessen over mens en samenleving. Centrale thema’s binnen dit domein zijn de Nederlandse en Europese staatsinrichting, de Nederlandse multiculturele samenleving, het milieu en seksualiteit en diversiteit. In deze lessen leren kinderen over verschillen en voorkeuren gerelateerd aan deze persoonlijke en maatschappelijke thema’s, en hoe ze daar respectvol mee om kunnen gaan;
  • Lessen over natuur en techniek. Centrale onderwerpen binnen dit domein zijn planten, dieren, natuur(kundige) verschijnselen, materiaalgebruik en technische probleemoplossing. In deze lessen leren kinderen aan de hand van genoemde onderwerpen onder meer hoe de natuur in hun eigen leefomgeving functioneert, en verdiepen zij zich in verschijnselen zoals licht, geluid, elektriciteit, kracht, magnetisme en temperatuur. Vanwege het tekort aan technici in Nederland wil de overheid dat er meer aandacht komt voor technische vakken;
  • Lessen Fries (op scholen in Friesland). Onderwijs in het Fries heeft, evenals onderwijs in het Nederlands, een maatschappelijke, sociale en culturele functie. In deze lessen wordt aandacht besteed aan mondeling en schriftelijk taalonderwijs en taalbeschouwing. Op Friese scholen waar minder dan 5% van de leerlingen een Friestalige achtergrond heeft, kan het schoolbestuur een verzoek tot ontheffing van deze lessen aanvragen.

Welke schoolvakken zijn niet verplicht?

Een basisschool is vrij om het verplichte vakkenpakket aan te vullen met niet-verplichte schoolvakken. Hierbij kun je denken aan verschillende (wereld)talen en godsdienst. Binnen het bijzonder onderwijs krijgen leerlingen vaak vakken met een religieuze of levensbeschouwelijke grondslag, op een openbare basisschool daarentegen meestal niet. De visie van een basisschool kan meespelen in de beslissing van de niet-verplichte schoolvakken. Ook kunnen ouders via de medezeggenschapsraad (mr) van de school meepraten over deze keuzes.

Geeft een leraar op een basisschool les in alle schoolvakken?

Leerkrachten op een basisschool zijn in principe bevoegd om alle schoolvakken voor groep 1 t/m 8 te verzorgen. De lessen bewegingsonderwijs zijn hierop een uitzondering: gymlessen worden meestal door een vakdocent verzorgd. In groep 3 t/m 8 mogen leerkrachten zelfs alleen bewegingsonderwijs geven als ze hiervoor een speciale opleiding hebben afgerond.

Op sommige basisscholen wordt ook voor andere vakken gebruikgemaakt van vakdocenten. De Wet op beroepen in het onderwijs maakt het bijvoorbeeld mogelijk om leraren uit het voortgezet onderwijs bepaalde vakken te laten geven. Volgens deze wet zijn leraren met een tweede- of eerstegraads lesbevoegdheid automatisch bevoegd om in hun vak les te geven op een basisschool. Een voorbeeld: wanneer je een tweede- of eerstegraads bevoegdheid geschiedenis hebt, dan mag je als vakdocent geschiedenislessen geven aan een basisschoolklas.

Dit artikel is geschreven door

Over het Onderwijsloket