Hoe kan ik NT2-docent worden? 

In Nederland wonen veel mensen die van thuis uit niet de Nederlandse taal hebben meegekregen, bijvoorbeeld omdat ze naar Nederland zijn geëmigreerd of gevlucht vanuit het buitenland. Wanneer deze mensen Nederlands leren zeggen we dat zij “Nederlands als tweede taal” (NT2) leren. Lijkt het je leuk om nieuwkomers les te geven? Dan is de functie van NT2-docent misschien wel wat voor jou!  

De term Nederlands als tweede taal (NT2) wordt gebruikt om aan te geven dat iemand het Nederlands niet van huis uit leert. Als NT2-docent geef je dus les aan anderstaligen en begeleid je jouw leerlingen naar het gewenste taalniveau. 

Zowel kinderen als volwassenen kunnen NT2-onderwijs volgen, al dan niet als onderdeel van hun reguliere schoolloopbaan of studie. Volwassenen die van buiten de Europese Unie naar Nederland komen moeten als onderdeel van hun inburgering Nederlands leren, maar dit valt buiten het Nederlandse onderwijsstelsel en daarom buiten de kaders van dit artikel. Voor meer informatie over lesgeven in NT2 in het kader van inburgering kun je bijvoorbeeld terecht bij de organisatie BVNT2.

Kinderen die nieuw zijn in Nederland hoeven geen inburgeringsexamen af te leggen, want zij gaan naar school onder de leerplicht. Leerlingen in de leeftijd van 4-12 jaar die pas kort in Nederland zijn gaan vaak naar een speciale schakelklas of nieuwkomersklas op een basisschool. Op het moment dat hun Nederlands goed genoeg is stromen ze door naar een reguliere klas. Hoelang dit duurt verschilt per leerling.

Nieuwkomers tussen 12-18 jaar gaan meestal naar een Internationale Schakelklas (ISK), soms ook wel Eerste Opvang Anderstaligen (EOA) genoemd. Aanmelding voor een ISK verloopt direct via een middelbare school. Uiteindelijk kunnen deze jongeren dan doorstromen naar het reguliere voortgezet onderwijs, zodra hun Nederlandse taalbeheersing voldoende is. De ISK is verbonden aan het vmbo. Het komt ook voor dat eerste opvang aan anderstaligen via een mbo-instelling wordt aangeboden, bijvoorbeeld aan leerlingen die de vo/mbo-leeftijd hebben en behoefte hebben aan vo-onderwijs in een mbo-omgeving. Het mbo heeft dus geen ‘eigen’ ISK.

De bevoegdheidseisen voor NT2-docenten verschillen per onderwijssector.

• Primair onderwijs: om NT2-les te geven aan een schakelklas op een basisschool moet je in het bezit zijn van een lesbevoegdheid voor het primair onderwijs. Als je vanuit een onderwijsondersteunende functie bijdraagt aan de NT2-lessen, dan is een bevoegdheid voor het primair onderwijs niet nodig.

• Voortgezet onderwijs: om leraar Nederlands te zijn op een ISK moet je in het bezit zijn van een tweedegraads of eerstegraads lesbevoegdheid voor het vak Nederlands. Andere vakken voor ISK kunnen het beste worden gegeven door vakleraren van de betreffende schoolvakken. Dat kan voor jongeren de overgang naar het regulier voortgezet onderwijs vergemakkelijken. In sommige gevallen ben je ook met een pabo-bevoegdheid benoembaar om aan de slag te gaan op ISK-klassen in het voortgezet onderwijs. Op deze pagina van LOWAN kun je meer lezen over deze regeling.

• Mbo: Om NT2-les te geven als onderdeel van bekostigde mbo-opleidingen heb je een eerstegraads of tweedegraads bevoegdheid nodig of een PDG-certificaat. Als je op een mbo-school commercieel inburgeringsonderwijs verzorgt gelden deze eisen niet. Je moet dan gecertificeerd NT2-docent zijn en in het docentenregister staan van Blik op Werk of BVNT2.

De bevoegdheidseisen in de vorige alinea zijn leidend om les te mogen geven. Dit verschilt dus eigenlijk niet van de reguliere bevoegdheidseisen in de verschillende onderwijssectoren. Wel kan een schoolbestuur je vragen om NT2-bekwaamheid aan te tonen of hierover kennis op te doen. Hiervoor bestaan speciale NT2-docentenopleidingen.

De docentenopleiding NT2 wordt op post-hbo niveau en (post)academisch niveau aangeboden bij verschillende onderwijsinstellingen in Nederland.

De Beroepsvereniging van docenten Nederlands als Tweede taal (BVNT2) zet zich sinds 2003 in voor docenten Nederlands als tweede taal (NT2) die lesgeven aan volwassenen of scholieren in Nederland en Vlaanderen. De BVNT2 behartigt de belangen van NT2-docenten bij bevoegde instanties NT2-docenten en ondersteunt hogescholen en universiteiten die studenten opleiden tot NT2-docent. Voor vragen kun je contact opnemen via dit contactformulier of door een mail te sturen naar secretariaat@bvnt2.org.